در این دوره بیشتر کودکان، خوانندگان توانمندتری شده‌اند و می‌توانند به‌تنهایی بخوانند و از خواندن لذت ببرند. شما به‌عنوان خانواده باید این شوق خواندن کتاب را در فرزند خود زنده نگاه دارید. هرگز کودک خود را به بهانه درس از خواندن بازندارید. فراموش نکنید که کودک کتابخوان در درس‌ها نیز موفق‌تر خواهد بود؛ زیرا او با خواندن کتاب‌هایی که دوست داشته است مهارت‌های خود را در خواندن که مهم‌ترین آن‌ها درک مطلب است، بهبود بخشیده است. هستند کودکانی که در این دوره می‌خوانند، بدون آن‌که درک درستی ازآنچه می‌خوانند داشته باشند.
بلند بخوانید با نوجوانان و کودکان در آستانه‌ی ۱۰ – ۱۲ سالگی
- خواندن را فرآیندی همراه با احساس امنیت و آرامش بدانند. درباره‌ی زبان و واژگان بیاموزند. مهارت‌های شنیداری خود را تقویت کنند. دایره‌ی واژگانشان را گسترش دهند. درباره‌ی شخصیت‌ها، فضاسازی‌ها و طرح داستان حرف بزنند و آن را با زندگی خود پیوند دهند. درزمینهٔ موضوعات گوناگون، اطلاعات به دست بیاورند. در رابطه با مسائل و رفتارهای اخلاقی و اجتماعی تفکر و کنکاش کنند. تبدیل به خوانندگانی ماهر و مستقل شوند. تشویق شوند تا خود شروع به خواندن کنند. دریابند که کدام نویسنده یا سبک نوشتاری را بیشتر دوست دارند.
- به خانواده‌ی خود وابسته بمانند.
- برای تمام عمر نسبت به مطالعه احساس علاقه کنند.
این شگردهای بلندخوانی را برای ۱۰ – ۱۲ ساله‌ها آزمایش کنید
- خواندن را در ساعت‌های معین و به شکلی خودانگیخته انجام دهید. در زمان‌های ممکن می‌توانید نوجوان را با پرسش‌هایی، به ادامه‌ی خواندن علاقه‌مند کنید: "من نوشته‌ی جالبی درباره‌ی بازی دیروز خوانده‌ام. می‌خواهی آن را برایت توضیح بدهم یا بخوانم؟"
- به نظر نوجوانان احترام بگذارید. به آن‌ها اجازه بدهید زمانی که دل‌شان می‌خواهد نظرهای‌شان را برای خود نگه‌دارند. برای نوجوانی در این گروه سنی بسیار طبیعی است که مایل باشد موضوع‌هایی خصوصی داشته باشد.
- فهرست متنوعی از کتاب‌ها را برای بلند خوانی انتخاب کنید، از خواندنی‌ها و کتاب‌هایی کوتاه، گیرا و آسان گرفته تا مطالبی طولانی و تفکر برانگیز.
- به آن‌ها یاد بدهید تا درباره‌ی چیزی که می‌خوانند فکر کنند. کارشان را با پرسش‌هایی مانند: "من هرگز به این موضوع به این شکل فکر نکرده بودم، نظر تو در این رابطه چیست ؟" تشویق کنید.
- نوجوانان را با پرسش‌هایی باز و بدون پاسخ درست یا غلط، اما آموزنده و تفکر برانگیز به بحث وادارید، پرسش‌هایی مانند: "در این مورد چه احساسی داری؟"، "کدام قسمت نظر تو را جلب کرد؟"، "تو فکر می‌کردی این شخصیت این‌طور عمل کند؟"، "اگر تو جای او بودی چه می‌کردی؟"
کتاب‌هایی را برگزینید که نوجوانان ۱۰ – ۱۲ ساله دوست دارند
- نوجوانان به‌تازگی به شکلی فزاینده به مسائل و رویدادهای ملی و جهانی علاقه نشان می‌دهند. سرمقاله‌ها و مطالب جالب روزنامه‌ها و مجله‌ها را برایشان بخوانید.
- نوجوانان در این دوران شروع به تعریف و دریافت موضوع‌ها و عملکردهایی می‌کنند که آن‌ها را بی‌همتا و متمایز می‌کند و تلاش دارند دریابند در کجای جهان ایستاده‌اند. برایشان رمان‌هایی را انتخاب کنید که در آن شخصیت نوجوان داستان با مسائل بلوغ و بزرگسالی روبه‌رو است.
- نوجوانان، بیشتر اوقات مراجع قدرت را زیر سؤال می‌برند. برایشان رمان‌های کلاسیک و مدرن در رابطه با مسائل مهم اجتماعی بخوانید. برای نمونه دراین‌باره که چگونه گاهی مصلحت جمع بر مصلحت فرد برتری می‌یابد.
- نوجوانان و کودکان در آستانه‌ی نوجوانی بسیار تلاش می‌کنند به استقلال دست یابند، اما از سوی دیگر مایل‌اند وابستگی‌های خود را به خانواده حفظ کنند. کتاب‌هایی را که خود دوست دارید، برایشان بخوانید و سبب علاقه‌تان را به این کتاب‌ها برای آن‌ها توضیح دهید. کتاب‌هایی را برایشان بخوانید که به شما امکان می‌دهند درباره‌ی موضوعی ویژه باهم گفت‌وگو و تبادل‌نظر کنید، کتاب‌هایی در زمینه‌ی اساطیر یا داستان‌های علمی- تخیلی.
- نوجوانان رفته‌رفته مسائل ﭘیچیده و انتزاعی را درک می‌کنند، به تجزیه‌وتحلیل رفتار و روحیات دیگران می‌پردازند و علت اختلاف‌نظرهای خود را با دیگران درمی‌یابند. کتاب‌هایی را بخوانید که آن‌ها را در تفکر و تحلیل بیرون از چارچوب‌های معمول زندگی به چالش بکشد و سبب شود جهان را خارج از دنیای تجربه‌های فردی خود درک کنند.
- نوجوانان، پیوسته به آینده، اینکه می‌خواهند چه بخوانند، چه‌کاره شوند و ... فکر می‌کنند. برایشان کتاب‌هایی انتخاب کنید که مجموعه‌ی گسترده‌ای از امکانات و تجربه‌ها را به آن‌ها معرفی کنند.
چه کتاب‌هایی را برای فرزندان ۱۰ – ۱۲ ساله خود برگزینید
- رمان‌های واقع‌گرا
- داستان‌های فانتزی
- داستان‌های تاریخی
- کتاب‌های شعر
- ادبیات غیر داستان: از کتاب‌های زیست‌محیطی تا کتاب‌های علمی
- زندگینامه‌ها
چند رهنمود برای آن‌که فرزندان ۱۰ – ۱۲ ساله شما کتابخوان‌تر شوند
- کودکان و نوجوانان در این سن هم دوست دارند که بزرگ‌ترها برایشان کتاب بخوانند.
- سنت بلند خوانی را در خانواده حفظ کنید. در خانه اوقاتی را به خواندن با فرزند خود اختصاص دهید. یک خواندن مشارکتی. یک پاراگراف یا یک صفحه را شما بخوانید و آنگاه نوبت به او می‌رسد. او نیز بخش‌هایی را بلند می‌خواند. او را در خواندن تشویق کنید. سعی کنید کمتر عیب‌جویی کنید و این زمان را به زمانی پر از شادی و لذت بدل سازید.
- از او بخواهید که کتابی را مستقل بخواند و سپس درباره آن کتاب با او گفت‌وگو کنید. این گفت‌وگو او را برمی‌انگیزاند که دوباره آن کتاب را بخواند و این بار با دقت بیشتر. از این سن فرزندان خود را تشویق کنید که داستان‌های بلندتر بخوانند. برای نمونه رمانی که از چندین فصل تشکیل‌شده است. ممکن است ابتدا به این کار تمایلی نشان ندهد. سعی کنید داستان بلند گیرایی را برگزینید و فصل‌به‌فصل با او همراهی کنید و با یکدیگر بخوانید. پس از مدتی او به‌سوی مستقل خواندن این‌گونه از کتاب‌ها روی خواهد آورد.
- او را تشویق کنید درباره آن کتاب بنویسد و یا اگر دوست دارد از تخیل خود سود جوید و صحنه‌ای را نقاشی کند.
- گونه‌های مختلفی از ادبیات را برای خواندن با او برگزینید و به او پیشنهاد کنید تا بخواند: از داستان‌های کلاسیک نسبتاً بلند تا زندگینامه‌ها