بسته کتاب الفباورزی با کاکاکلاغه مجموعه‌ای است که جهت آموزش الفبای فارسی، با پژوهش محمدهادی محمدی پدید آمده است. تصویرگری و هم چنین طراحی گرافیک آن را حدیثه قربان بر عهده داشته است. محمدهادی محمدی در طی دهه اخیر آثار ارزشمندی را جهت آموزش کودکان و به ویژه کودکان خردسال تآلیف کرده است.
در مجموعه حاضر بخش پژوهشی اثر، از اهمیت بسیار بالایی در محتوا و ساختار اثر برخوردار است. راهنمای این مجموعه به نام کتاب راهنمای الفباورزی، علاوه بر بیان ویژگی‌های این مجموعه، اطلاعات تئوریکی را درباره کودک و آموزش او در اختیار والدین و مربیان قرار می‌دهد.
از آن جا که کتابهای الفبا جزء کتابهای تصویری محسوب می‌گردند و پیوند متن و تصویر مبنای پیدایش این آثار است، در این نوشته، تصاویر و متن کتاب هر دو و در ارتباط با یکدیگر مورد بررسی قرار می‌گیرند. آن چه در این نوشته مورد بحث است، این آست که آیا برخورد تصویرگر با این کتاب، به عنوان یک کتاب تصویری که با هدف آموزش پدید آمده، بوده یا از تصاویر به عنوان عناصری تزئینی، بهره گرفته است؟ پیش از آن به بررسی تعاریف و نظراتی که تعدادی از پژوهشگران ادبیات کودک درباره کتابهای الفباآموز ارائه کرده‌اند و سپس به پیشینه تولید این کتاب‌ها در ایران می‌پردازیم.
در سایت آموزک بخوانید: آموزش الفبای فارسی به کودکان
تعریف کتابهای الفباآموز
ثریا قزل‌ایاق درباره کتابهای الفبا چنین می‌گوید: "کتابهای الفبا یکی دیگر از انواع کتابهای تصویری به شمار می‌آیند که هدفشان آموزش الفبا نیست، بلکه کودکانی را که آماده می‌شوند تا به مدرسه بروند با صداها، حرکت‌ها و شکل حروف آشنا می‌کنند." (قزل ایاغ، ۱۳۸۳، ۳۰۱).
زهره قایینی درباره این گونه کتابهای تصویری معتقد است که این کتاب‌ها به هدف آموزش الفبا پدیدآمده‌اند: "در این کتاب‌ها، تصویر کمک می‌کند تا کودکان حروف را به تنهایی یا در میان واژه شناسایی کنند و دایره واژگانشان گسترش یابد. هر حرف همراه با یک واژه و یک یا چند تصویر شناسانده می‌شود. تصویرها اشیا و یا جانورانی را معرفی می‌کنند که نامشان با آن حرف آغاز می‌شود" (قایینی، ۱۳۹۰، ۳۴۱).
دنا نورتن درباره کتابهای الفباآموز چنین بیان داشته: "سال‌هاست که الفباآموزها به کودکان کمک می‌کنند تا اشیای آشنا، حروف و صداها را شناسایی کنند. در الفباآموزها از تصویر اشیایی استفاده می‌شوند که شناسایی آن‌ها برای کودکان خردسال آسان است و بیش از یک اسم عام ندارند."(نورتن، ۲/۱۳۸۲، ۱۹۵).
پیشینه کتابهای الفباآموز در ایران
تولید کتابهای الفباآموز محدود به چند دهه اخیر نیست. تولید این گونه کتاب‌ها پیشینه‌ای طولانی در جهان و ایران دارد. در ایران" از میان نخستین الفباآموزهای تصویری می‌توان به کتاب «الف و بای مصور» مفتاح الملک (۱۲۶۴ش.)، تصویرگر میرزا عباس نقاش، اشاره کرد که با کمک تصویر الفبا را به کودکان آموزش می‌دهد"(قایینی، ۱۳۹۰، ۳۴۱).
با آغاز فعالیت کانون پروش فکری در ایران، تولید انواع کتابهای کودک در ایران رشد یافت. در این دوره تصویرگران نه تنها در حوزه ادبیات داستانی بلکه در زمینه‌های مختلف به خلق اثر می‌پرداختند. یکی از بهترین نمونه کتابهای کار شده در این دوران کتاب الفباآموز دو جلدی آ اول الفباست، اثر نورالدین زرین کلک است. این کتاب به لحاظ ریتم ساده و دلنشین شعرها و هم چنین خلاقیت به کار رفته در تصاویر، اثری منحصر به فرد محسوب می‌شود.
از جمله دیگر کتاب‌هایی که در این دوره در کانون تولید شده و به عنوان کتاب الفبا کاربرد دارد، کتاب مازن است. در این کتاب صفحات به شکل افقی و به طور مساوی تقسیم شده‌اند و در بخش بالایی صفحه بخش بالای پیکر یک حیوان کار شده و در بخش پایین، پایین آن پیکره. با ورق زدن صفحات بخش بالایی بدن یک حیوان درست بر روی بخش پایینی حیوانی دیگر قرار می‌گیرد و به این شکل یک حیوان تخیلی پدید می‌آید. تصویرگر هم‌چنین با نوشتن حروف اول اسم هر حیوان در بخش بالایی و حروف پایانی اسم در بخش پایینی، با ترکیب اسم‌های دو حیوان، واژگانی ترکیبی و خلاقانه آفریده است.
در سال‌های اخیر کانون پرورش فکری، مجموعه کتاب الفبا آموزی به نام بازی با آوا، بازی با الفبا اثر زهره پریرخ منتشر کرده است. این کتاب از جمله معدود کتابهای الفباآموزیست که در طی سال‌ها اخیر توسط یک نشر معتبر به چاپ رسیده است. تصاویر این کتاب سه جلدی از هماهنگی و انسجام بصری برخوردار نیستند و نوعی پراکندی در آن‌ها به چشم می‌خورد. در طی سال‌های اخیر تولید بسته‌های آموزش الفبا به کودکان بسیار رواج یافته که متأسفانه بخش عمده آن‌ها کپی‌هایی ناقص از نمونه‌های خارجی هستند، که با رویکرد اقتصادی و با تبلیغات گسترده، در تیراژهای بالا تولید و وارد بازار می‌شوند.
بسته الفباورزی
در توصیف بخش‌های تشکیل دهنده این مجموعه و رویکرد آموزشی آن بر روی بسته این اثر، چنین آمده است:
"بسته الف باورزی با رویکرد آموزش خلاق کودک محور و به شیوه آوایی- رانشی Articulative-Phonics سامانهٔ الف بای فارسی را به کودکان و بزرگ سالان می‌آموزد. در این شیوه آوای واکی و رانش گاه آن بدون کاربرد خواندن یا نوشتن آموزش داده می‌شود. در این بسته شما: کتاب خودواهای فارسی کتاب هم واهای فارسی کتاب هم واهای اوستایی و عربی کتاب راهنما و افزونه‌های الفبایی را دارید."
راهنمای الفباورزی
در کتاب راهنما پس توضیح درباره کتاب‌ها، مجموعه نماکارت ها و لوح الفبایی و کاربرد آن‌ها، به روش آموزش در این بسته پرداخته می‌شود. عناوینی که در این کتاب به آن‌ها پرداخته شده عبارتند از: «یادگیرندگان شنیداری، دیداری و دست ورزانه»، «توانایی شگرف کودکان ۲ تا ۶ ساله در فراگیری زبان»، «نقش زبان در پیوند انسان‌ها»، «نقش مغز در ساخت آواها و سخن»، «چه اندم هایی در شنیدن و گفتن درگیر می‌شوند»، «دو گونه از رفتار زبانی»، «آموزش زبان دوم به کودکان»، «آمیخت زبان آموزی با بازی و سرگرمی»، «نقش آسیب‌زای رسانه‌ها در زبان آموزی به کودکان»، «ناهم گونی نقش خانواده در آموزش زبان به کودکان»، «کودک فضاهای خالی را دوست ندارد»، «بیداری زبانی در کودکان»، «انسان و تاریخ زبان گفتاری و نوشتاری»، «نشانه‌ها و زبان کودکان»، «نگاهی به شیوه‌های آموزشی سامانهٔ الف بایی فارسی»، «در آموزش به شیوه آوایی-رانشی (Articulative (Phonics چه راهی پیموده و چه سازه‌هایی برگرفته شده است»، «آمادگی برای شناخت نمادها و نشانه‌های پایه»، «از کاربرد صامت و مصوت و واکه و همخوان بپرهیزیم»، «دبیره های فارسی و نقش آن در آموزش زبان به کودکان خردسال»، «راندن یا تلفظ کردن کدام ساده‌تر است؟»، «واک‌های زبان فارسی»، «آشنایی کودکان با گردش‌های زبانی»، «راهنمای کارورزی‌ها»، «آموزشی برای لذت بردن و آرامش کودک»، «خواندن گفت و گویی»، «آمادگی برای خواندن»، «آمیخت واک‌های هم‌وا و خودوا»، «کارورزی با افزونه‌ها»، «بینگوی الفبایی»، پس از این بخش، عناوین «راهنمای واک‌های خودوای فارسی»، «راهنمای واک‌های هم وای فارسی»، «راهنمای واک‌های اوستایی و عربی»، «راهنمای رشد زبانی کودک» هستند که در آن‌ها به مباحثی مانند رانش گاه، کاربرد اندامی واک‌ها پرداخته شده است. این مباحث والدین را در استفاده هرچه بهتر از کتابهای این بسته یاری می‌دهد و هم چنین تمرین‌هایی عملی در این بخش‌ها تحت عنوان «کارورزی» برای کودکان ارائه شده است.
کتاب راهنمای الفباورزی با کاکاکلاغه
کتاب نخست: واک‌های خودوا ویژهٔ کودکان ۴ تا ۷ ساله
در بخش آغازین این کتاب نیز با توجه به رویکرد پژوهشی مؤلف، به مباحث تئوریک و ارائه اطلاعاتی درباره شیوه‌ها و دستورهایی که بسته آموزشی در چارچوب آن‌ها منتشر شده و هم چنین کاربران این بسته پرداخته شده است. پس از آن دیدگاه پژوهشگرانی مانند نوآم چامسکی، الکساندر لوریا، مونتسوری و دیگران درباره مباحثی مانند «افزار فراگیری زبان در کودک»، «زبان کودک»، «دورهٔ حساس یادگیری زبان در کودکان» مطرح می‌گردد.
پس از بخش آغازین که برای آشنایی بزرگسالان با کتاب و عملکرد آن آمده، بخشی که مربوط به کودک است آغاز می‌شود. برای هر واک سه بخش در نظر گرفته شده است. در اولین بخش یک شعر کوتاه ۴ سطری آمده است که در صفحه رو به روی آن، تصویر آن واک به شکل یک حیوان آمده است. در بخش دوم یعنی در دو صفحه بعدی، داستانی کوتاه با تصویری که روایتگر متن است، آورده شده است. تمام متن داستان در این صفحه رنگ آبی تیره دارند و واک مورد نظر در کلمات به رنگ قرمز هستند تا به آسانی قابل تشخیص باشند. بخش سوم یعنی دو صفحه بعد از داستان، بخشی است با عنوان «کارورزی و بازی‌های» واک، که در آن سوأل هایی درباره واک مورد نظر مطرح شده است.
تصویرگر این کتاب با استفاده از تکنیک دیجیتال و طراحی تصاویری ساده توانسته با توجه به عملکرد کتاب، به خوبی بین متن داستان‌ها و تصاویر، پیوند برقرار کند. بهره گیری از سفیدخوانی، ترکیب بندی‌های ساده، پرهیز از جزئیات پردازی و المان‌های اضافی از جمله ویژگی‌های مشترک کلیه تصاویر داستان‌های این مجموعه ست. هم چنین تصویرگر به خوبی توانسته با ترکیب یک حیوان در پیکره یک حرف، تصویری بیافریند که هم ویژگی‌های حیوان مورد نظر را داراست و هم آن واک را به دور از هر گونه پیچیدگی و ابهام نمایش می‌دهد.
اولین واکی که در این کتاب به آن پرداخته شده «آ» است، که از «آهو» برای نمایش آن استفاده شده است. پرهیز از جزئیات پردازی و همین طور طراحی پیکره آهو در یک ساختار خطی عمود ساده، کاراکتر این واک را بسیار کودکانه و در ضمن قابل درک ساخته است. استفاده از یک رنگ غالب و پالت رنگی محدود نیز در این امر بسیار مؤثر عمل کرده است.
واک بعدی که در این کتاب آمده، واک «ای» است. حیوانی که به عنوان کاراکتر این واک در نظر گرفته شده، پرنده‌ای به نام ایمو است. تصویر این حیوان شبیه به شترمرغ است. در تصویری که تصویرگر برای این واک طراحی کرده است، شکل حرف و پیکره حیوانی در ترکیبی متناسب و زیبا هم‌نشین شده‌اند. گویی این تصویر، تصویری ساده و کودکانه از یک پرنده است. این در حالی است که به فرم نوشتاری این واک نیز هیچ آسیبی نرسیده و دخل و تصرف نامناسبی در آن انجام نگرفته است.
نکته‌ای که در ارتباط با این واک قابل بحث به نظر می‌رسد، در نظر گرفتن مرغ ایمو به عنوان کاراکتر این واک است. ایمو پرنده‌ای است که نه تنها برای کودکان، بلکه برای بزرگسالان نیز ناآشناست. آشنا نبودن با نام و تصویر این پرنده ممکن است مانع ایجاد پیوند کودک با نمادی که برای این واک در نظر گرفته شده است، شود. نکته مثبت در این زمینه تصویر ملموس و در عین حال ساده‌ای است که تصویرگر از این حیوان ارائه کرده است. تصویری که برای بخش داستانی در نظر گرفته شده است مانند دیگر تصاویر کتاب طراحی و ترکیب بندی ساده دارد و در آن از فرم‌ها و عناصر محدود استفاده شده است.
در سایت آموزک بخوانید: رویکرد آموزش خلاق کودک محور
اورانگوتان حیوانی است که برای کاراکتر واک «او» در نظر گرفته شد است. در تصویر این حیوان تصویرگر از دایرهٔ بالای «و» به عنوان سر اورانگوتان و از منحنی بخش پائین آن به عنوان پیکره اورانگوتان استفاده کرده است. مهم‌ترین ویژگی که در شخصیت پردازی این کاراکتر به چشم می‌خورد، شیطنت و جنب و جوشی است که ویژگی ذاتی این حیوان است. تصویرگر توانسته بدون استفاده از عناصر اضافی و به شکلی ساده، این ویژگی‌ها را در کاراکتر ایجاد کند، که همین امر سبب می‌گردد کودک با تصویری که برای این واک طراحی شده است ارتباط برقرار کند و این تصویر در ذهن او ماندگار شود.
واک بعدی در این کتاب، واک «اَ» است که برای شخصیت‌پردازی آن، اسب در نظر گرفته شده است. نکته‌ای که در شخصیت پردازی این حیوان جلب توجه می‌کند، شباهت این کاراکتر به اُلاغ است. در شخصیت پردازی این حیوان تصویرگر تلاش کرده، طنز کودکانه‌ای را به نمایش گزارد، اما دفورماسیون بیش از حد چهره و پیکره، بدون در نظر گرفتن ویژگی‌های فیزیکی اسب، باعث تشابه این کاراکتر به اُلاغ شده است. در تصویری که برای بخش داستانی در نظر گرفته شده، با تعدیل دفورماسیون به ویژه در چهره، کاراکتر بیشتر ویژگی‌های فیزیکی اسب را کسب کرده است.
واک بعدی واک «اِ» است که پرنده‌ای به نام الیکایی برای کاراکتر آن در نظر گرفته شده است. نام این پرنده، مانند نام ایمو ناآشناست. در این تصویر نیز تصویرگر توانسته تصویری ملموس و در عین حال ساده ارائه دهد. آخرین واکی که در این کتاب آمده، واک «اُ» است.
برای تصویر این واک کاراکتر اُلاغ در نظر گرفته شده است. طنز و سادگی دفورماسیون از جمله ویژگی‌های این کاراکتر است.
کتاب دوم: واک‌های هم‌وای فارسی ویژهٔ کودکان ۴ تا ۷ ساله
واک‌هایی که در این کتاب تحت عنوان هم‌واهای فارسی آمده‌اند عبارتند از واک‌های ب، پ، م، ف، و، ت، د، س، ز، ش، ژ، ل، ر، ن، چ، ج، ی، ک، خ، غ، ه. از آن‌جا که در این متن مجال پرداختن به تک تک این عناوین نیست تنها به تعدادی از آن‌ها می‌پردازیم.
در وبلاگ هدهد بخوانید: آموزش حروف الفبای فارسی
یکی از واک‌هایی که در این کتاب به آن پرداخته شده است، واک «پ» است. حیوان در نظر گرفته شده برای این واک پنگوئن است. این کاراکتر در ترکیبی هنرمندانه با فرم واک «پ» شکل یافته است. با اینکه پیکره پنگوئن در راستای حرکت افقی «پ» شکل گرفته اما محل قرارگیری پا و بال‌های آن به خوبی به این کاراکتر تحرک بخشیده و آن را از حالت ایستایی خارج کرده است.
داستان مربوط به این واک درباره دوستی یک پینه‌دوز و پروانه و علاقه کاکا کلاغه به آن دو است. شخصیت‌پردازی در کاراکتر پینه‌دوز و پروانه، به تبعیت از ویژگی‌های حاکم بر تصاویر این مجموعه ساده و طنزآمیز کار شده‌اند. پالت رنگی محدود و سفیدخوانی همانند دیگر تصاویر کتاب از ویژگی‌های غالب این تصویر است. به طور مثال تصویرگر با پرهیز از هرگونه اضافه‌گویی، تنها با استفاده از پنج فرم منحنی به رنگ سبز، دشت پرگلی را که در متن به آن اشاره شده، تصویر کرده است.
یکی از شخصیت پردازی‌هایی که در کتاب دوم به خوبی با واک مورد نظر ترکیب شده «فیل» است. تصویرگر از خرطوم فیل برای نمایش حروف استفاده کرده است. حرکت روان خرطوم فیل به خوبی واک «ف» را تصویر کرده است. داستان این بخش از کتاب درباره یک روز برفی است که فیل به شکل ناخواسته به شاخه‌ای که طوطی بر آن لانه داشته می‌خورد. نکته منفی در این تصویر عدم نمایش فضای برفی ذکر شده در متن داستان است. کنش شخصیت‌ها در این تصویر به خوبی نمایش داه شده است.
واک بعدی که در میان تصاویر این کتاب با فرم واک مورد نظر به خوبی درآمیخته «د» است. حیوانی که برای این واک درنظر گرفته شده دارکوب است. سر دارکوب در بخش بالایی «د» قرار گرفته است و بدن دارکوب فرم «د» را تشکیل می‌دهد. در طراحی این واک، کل کاراکتر تصویری با استفاده از فرم پیکره حرف و بدون اضافه کردن عناصر و اجزای بزرگ و تأثیرگزار، شکل یافته است.
تصویری که برای بخش داستانی این واک کار شده، یکی از بهترین تصاویر این کتاب است. در این داستان کاکا کلاغه به کمک سوسمار می‌شتابد که دچار دندان درد شده است. کنش‌های این دو شخصیت در تصویر به خوبی فضای حاکم بر داستان را تصویر می‌کنند. دندان درد سوسمار با حالتی طنزگونه در چهره او نمایش داده شده است. در این تصویر نیز تنها کاراکترها هستند که داستان را تصویر می‌کنند.
کاراکتر شتر به عنوان کاراکتر واک «ش» در نظر گرفته شده است. توجه به ویژگی‌های فیزیکی شتر و بهره‌گیری از این ویژگی‌ها در نمایش این کاراکتر در ترکیب با حرف «ش» سبب گردیده مخاطب در اولین نگاه و حتی پیش از توجه به واک «ش» شتر را ببیند. تنها عناصری که به فرم پیکره «ش» اضافه شده، چهارپای شتر هستند و هم‌چنین سر شتر که در امتداد قوس «ش» آمده است.
کاراکتر حرف «ج» یکی دیگر از شخصیت‌هایی است که کاملاً هنرمندانه با حرف مورد نظر ترکیب شده‌اند. تصویرگر به سادگی و با قرار دادن طراحی سر جغد بر بالای بدنه واک «ج» این شخصیت را خلق کرده است. چشمان بسته جغد و نشان دادن جغد از نمای روب رو در حالت نشسته، کاملاً یادآور کاراکتر جغد است، که البته در این تصویر به شکلی کودکانه و با ساده‌ترین فرم‌ها تصویر شده است.
کتاب سوم: واک‌های هم‌وای اوستایی و عربی ویژهٔ کودکان ۴ تا ۷ ساله
در این کتاب چنان‌چه در عنوان آن نیز به چشم می‌خورد به واک‌هایی در زبان عربی و اوستایی پرداخته شده که با زبان فارسی پیوند دارند. از این رو حیواناتی که به عنوان کاراکتر بیشتر واک‌ها در نظر گرفته شده‌اند، با نام عربی اشان آمده‌اند. مانند «ثور» به معنی گاو، ذِئب به معنی گرگ، «ضُبان» به معنی بزمجه، «ظَرِبان» به معنی راسو. واک‌هایی که در این کتاب آمده است عبارتند از: «ث»، «ذ»، «ص»، «ض»، «ط»، «ظ»، «ق»، «ع»، «ح».
تصاویر هر سه کتاب، ویژگی‌های تصویری مشترک دارند. تصاویر این کتاب نیز دارای ویژگی‌های تصاویر دو کتاب قبل هستند، که مهم‌ترین آن‌ها طنز تصویری و ساده بودن عناصر و فرم‌هاست. اولین واکی که در این کتاب آمده، واک «ث» و با کاراکتر «ثور» به معنی گاو است. در شخصیت‌پردازی این کاراکتر تصویرگر از فرم اصلی خود واک بهره گرفته و با اضافه کردن عناصری مانند سر، چهار پا و دم، پیکره گاو را شکل داده است.
در سایت کتابک بخوانید: تجربه معرفی و آموزش واک «ب» به کودکان پیش‌دبستانی
از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که در کلیه کاراکترهای این مجموعه و به ویژه در این تصویر به چشم می‌خورد، تسلط تصویرگر در رعایت تناسبات بین پیکره واک و هم چنین عناصری است که به عنوان اجزای تشکیل دهنده شخصیت حیوانی به پیکره واک اضافه شده‌اند. عناصری مانند سم و دم حیوانات در تصاویر شخصیت‌های این مجموعه، در ابعادی تصویر شده‌اند که فرم واک مورد نظر به آسانی و بدون هیچ تلاشی دیده می‌شود. اهمیت به عملکرد کتاب به عنوان یک کتاب آموزشی از سوی تصویرگر و پرهیز از بازی‌های بصری و تکنیکی بی مورد، از عواملی است که در این تصاویر مسیر پیوند کتاب و مخاطب را سهل و غیرپیچیده ساخته است.
«ذَئب» که در زبان عربی به معنی گرگ است برای واک «ذ» آمده است. با طراحی پیکره گرگ در فرمی کشیده و در امتداد منحنی واک «ذ»، شخصیت «ذَئب» یا همان گرگ، در عین سادگی حرکتی شیطنت آمیز پیدا کرده که یادآور شخصیت این حیوان در داستان‌های ادبیات کهن است. گویی این گرگ که در حرف «ذ» شکل یافته در حال ایفای نقش شخصیت یکی از این داستان‌ها است.
«ضُبان» به معنی بُزمجه از جمله کاراکترهای منحصر به فرد این مجموعه است که برای واک «ض» کار شده است. بهره گیری از رنگ قرمز و نمایش نمایش بافت پوست و پاهای این حیوان با طراحی ساده و ملموس از جمله ویژگی‌هایی هستند که این کاراکتر را در عین جذابیت، باورپذیر ساخته‌اند.
شخصیت طاووس که برای واک (ط) کار شده به لحاظ پالت رنگی با دیگر کاراکترهای این مجموعه متفاوت است. در این کاراکتر از مجموعه بیشتری از رنگ‌ها بهره گرفته شده که با ظاهر پررنگ و لعاب طاووس هم‌خوانی دارد و همین طور با کم‌ترین جزئیات‌پردازی و نمایش دم و تاج، بر ویژگی‌های ظاهری این پرنده تأکید شده است.
نتیجه گیری
در مجموعه حاضر، ما با اثری شایان توجه رو به‌رو هستیم که در آن متن و تصویر به عنوان دو عنصر مکمل، در کنار هم، هم‌نشین شده‌اند. در این مجموعه، متن وتصویر در استای عملکرد کتاب به عنوان یک مجموعه الفباآموز هماهنگ با یکدیگر پیش رفته‌اند. مهم‌ترین ویژگی این مجموعه جامع بودن آن است، به شکلی که در این مجموعه مؤلف نه تنها به تفضیل به مباحث تئوری مورد نیاز والدین مربیان در ارتباط با موضوع آموزش الفبا به کودکان پرداخته، بلکه در بخش آموزشی کتاب از دو گونه ادبی شعر و داستان بهره‌گرفته و هم‌چنین تمرین‌هایی را نیز برای کودکان ارائه کرده است.
از جمله ویژگی‌هایی که در تصاویر این کتاب به کار بسته شده می‌توان به، استفاده از پالت رنگی محدود، بهره‌گیری از فرم‌های ساده و به دور از جزئیات پردازی، پرهیز از کلیشه‌های تصویری و بهره‌گیری از سفیدخوانی اشاره کرد. تصاویر مربوط به بخش‌های داستانی کتاب، همگی شخصیت محور هستند و در تمامی تصاویر از استفاده از عناصر غیر بیانگر پرهیز شده است.
تصاویر این مجموعه مانند تصاویر دیگر کتابهای تصویری از نقش بسیار مهمی در ایجاد پیوند با مخاطب و بیان داده‌های متن برخوردار هستند. در مجموعه این کتاب‌ها، تصویرگر توانسته به خوبی و با شناخت عملکرد کتاب به عنوان الفباآموز، تصاویری را خلق کند که در عین سادگی و پرهیز از جزئیات‌پردازی، فضای کودکانه‌ای را تصویر کرده و همراستا با اهداف آموزشی کتاب عمل می‌کنند.
منابع:
۱- قزل ایاغ، ثریا، ادبیات کودکان و نوجوانان و ترویج خواندن، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، ۱۳۸۳.
۲- قایینی، زهره، تصویرگری کتابهای کودکان، تهران: مؤسسهٔ فرهنگی هنری پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، ۱۳۹۰.
۳- نورتن، دانا، شناخت ادبیات کودکان: گونه‌ها و کاربردها از روزن چشم کودک، ترجمهٔ منصوره راعی [و دیگران]، جلد دوم، تهران: قلمرو، ۱۳۸۲.
افزودن دیدگاه جدید