جلسه داوری پایان نامه کارشناسی ارشد پیمان سمندری در رشته ایران شناسی با گرایش فرهنگ مردم، آداب و رسوم و میراث فرهنگی و با موضوع "بررسی سیر تحول قصه های عامیانه ایرانی با رویکرد کودک محور"، ۷ بهمن ماه در بنیاد ایران شناسی برگزار شد.
در این جلسه دکتر نوش آفرین انصاری به عنوان استاد راهنما، دکتر پگاه خدیش به عنوان استاد مشاور و دکترعباس حری و دکتر کتایون مزدا پور به عنوان داور حضور داشتند.
در ابتدای جلسه پیمان سمندری به ضرورت پژوهش در ارتباط با موضوع اشاره کرد و گفت: "قصه های عامیانه و افسانه ها، به عنوان یکی از گونه های ادب شفاهی و ادبیات داستانی توسط گروهی که از آن ها به عنوان توده یا عوام یاد می شد به وجود می آمدند و به شناخت هویت، تاریخ و سازمان اجتماعی مردمانی که بیشترین گروه های ساکن در یک سرزمین را تشکیل می دادند - که در کتاب ها و آثار باقی مانده تاریخی و ادبیات کمتر به آن ها پرداخته می شود- پدید می آمدند. در واقع افسانه ها از نیاز ها و ویژگی های مردمان هر دوره اثر می پذیرفتند. مردم افسانه ها را پدید می آوردند و هم زمان این قصه ها و افسانه ها بودند که مردم را - بر اساس الگویی که در خود داشتند و برگرفته از نوع زندگی و تفکر آن ها بود- شکل می دادند."
سمندری به مطالعه قصه هایی که به صورت شفاهی توسط مادران و مادربزرگ ها یا افسانه سرایان نقل می شد در این پژوهش اشاره کرد و گفت: "در این پژوهش شرایط و ویژگی های قصه های عامیانه ایرانی در گذشته تاریخی ایران و در فاصله میان ورود اسلام به ایران تا ظهور مشروطیت بیشتر مورد توجه بوده است. با کمک یافته های این پژوهش امکان آگاهی بیشتر و مناسب تر از نیازهای مخاطبان این افسانه ها در روزگاران گذشته فراهم می گردد و بررسی می شود که چگونه و تا چه اندازه قصه ها و افسانه ها پاسخ مناسبی به این نیاز بوده اند و چگونه تحول یکی از موضوع های اصلی ( قصه، کودک و جامعه) می تواند موجب بروز تحول و تغییر نگرش در دیگری شود. در رابطه میان قصه و مخاطبانش ضلع سومی هم وجود دارد که همان گروهی هستند که قصه ها را با توجه به ویژگی ها ی قصه و مخاطب به وجود می آورند، تغییر می دهند و پس از بازنگری و مناسب سازی برای مردمان بازگو می کنند. ا پژوهش حاضر این سه حوزه را در یک چرخه تحول در ارتباط با یکدیگر بررسی می کند."
پس از آن دکتر نوش آفرین انصاری به ویژگی های اثر تدوین شده اشاره کرد و گفت: "در این پژوهش توده مردم و کودکان مورد نظر بوده و ادبیاتی که به این دو دسته اختصاص دارد ادبیاتی زنده است و هرگز در یک زمان ساختار مشخصی ندارد."
دکتر انصاری تار و پود این پژوهش را با توجه به معیارهای مورد مطالعه محکم دانست و گفت: "مطالعه این پژوهش می تواند برای تمام علاقه مندان به حوزه های ادبیات کودک و فرهنگ مردم سودمند باشد."
دکتر پگاه خدیش نیز اقدام این پژوهشگر را کاری جسورانه دانست و گفت: "پیوند دادن دو حوزه یعنی "افسانه ها" و "ادبیات کودک" که کمتر مورد توجه جامعه ایران بوده کاری بس دشوار است که در این رساله اتفاق افتاده است."
دکترخدیش به معرفی یک اثر تازه یاب نیز در این حوزه اشاره کرد و گفت: "به تازگی نسخه ای خطی با نام "طراز الاخبار" پیدا شده که در قرن دهم هجری نوشته و تهیه شده است. این کتاب قصه گویان و شرایط و قوانین بیان افسانه ها در میان افسانه سرایان را شرح داده و این که قصه ها چگونه و در چه شرایطی در حضور پادشاهان، در قهوه خانه ها و یا حتی در خانه ها گفته می شده مورد بررسی قرار داده است.این کتاب توسط دکتر محمد رضا شفیعی کدکنی تصحیح شده و آماده چاپ است."
دکتر خدیش اظهار امیدواری کرد که با آماده شدن این اثر امکان تازه ای برای تحقیق پژوهشگران در حوزه ادبیات شفاهی و افسانه ها فراهم شود.
در پایان پیمان سمندری به پرسش های داوران در باره بخش هایی از رساله خود پاسخ گفت.
افزودن دیدگاه جدید