برندگان مدال کارنگی و مدال کیت گرین‌وی ۲۰۱۹ اعلام شدند

دو کتاب شعر، قدیمی‌ترین جایزه‌های کتاب کودک انگلستان- مدال کارنگی و مدال کیت گرین‌وی- سال ۲۰۱۹ را دریافت کردند.

الیزابت آسیویدو برای نوشتن کتاب The Poet X، مدال کارنگی و جکی موریس برای تصویرگری کتاب «واژه‌های گم‌شده» (The Lost Words)، نوشته رابرت مکفرلین، مدال کیت گرین‌وی ۲۰۱۹ را از آن خود کردند. برندگان سال ۲۰۱۹ را چهارده کتابدار کودک و نوجوان داوطلب، از میان بیش از ۲۵۴ اثر برگزیدند.

کتاب The Poet X نخستین رمان آسیویدو است. اما موریس در سال ۲۰۱۶ برای کتاب Something About a Bear نامزد دریافت مدال کیت گرین‌وی شده بود. برندگان هریک بسته کتابی به ارزش پانصد پوند دریافت خواهند کرد تا به کتابخانه انتخابی خود اهدا کنند. همچنین آن‌ها مدال طلا و جایزه نقدی پنج‌هزار دلاری «کولین میرز» را دریافت کردند.

هر دو کتاب برنده سال ۲۰۱۹ شعر است که در پیشینه اهدای این جایزه بی‌سابقه است. پیش از این تنها یک رمان نوشته شده به شعر این جایزه را توانست دریافت کند؛ کتاب «ما یک نفر» نوشته سارا کروسان برنده سال ۲۰۱۶.

هر دو نویسنده از قالب شعر برای پدید آوردن فضایی برای شنیده شدن صداهای فراموش‌شده، بهره برده‌اند. ایده نخست نوشتن کتاب The Poet X هنگامی به ذهن آسیویدو رسید که او آموزگار زبان انگلیسی در دبیرستانی در مریلند آمریکا بود. آسیویدو دریافت که شخصیت بیش‌تر کتاب‌های درسی که به کودکان می‌آموزد، بازتاب همه جامعه نیستند و این دیده نشدن سبب بی‌علاقگی چشمگیری در خواندن می‌شود.

آسیویدو در سخنرانی‌اش با اشاره به دانش‌آموزی که الهام‌بخش او برای نوشتن این کتابش شد، گفت: او مرا به چالش کشید یا دست‌کم اجازه داد این داستان را بنویسم. او به من اجازه داد داستانی درباره کودکانی بنویسم که جای خودشان را در دنیا پیدا می‌کنند، خودشان را محدود نمی‌کنند و به قدرت واژه‌های‌شان آگاه هستند. گمان می‌کنم برای هر کسی باید شعری داشته باشیم، زیرا به این گفته دکتر «سیمس بیشاپ» باور دارم که می‌گوید ادبیات کودک هم مانند آینه باید کودکان خودشان را در آن ببینند، و هم پنجره‌ای باشد برای آشنا شدن با تجربه‌های دیگران.

کتاب «واژه‌های گم‌شده» در واکنش به حذف واژه‌هایی مانند «بلوط»، «گل استکانی»، «چکاوک» و «مرغ ماهی‌خوار» از واژه‌نامه پرکاربرد کودکان نوشته شده است. از هنگام انتشار این کتاب در سال ۲۰۱۷، «واژه‌های از گم‌شده» پدیده‌ای فرهنگی شده است و فعالان محیط زیست آن را به کار می‌برند. بخشی از درآمد به‌دست آمده از این کتاب به خیریه «جوانان، اقدام برای حفاظت از منابع طبیعی» اهدا شده است.

جکی موریس هنگام دریافت جایزه‌اش گفت: زمان پیش رو بسیار پُرچالش است. به نظر من اکنون هنرمندان، نویسندگان و نوازندگان تنها یک وظیفه دارند، کمک به گفتن واقعیت دربارهٔ آن‌چه که بر سر جهان کوچک و شکننده ما می‌آید. با تعامل دوباره با طبیعت، با الهام بخشیدن و تخیل در راه‌های بهتر برای زندگی، زیرا ما زمین دیگری نداریم و در نقطه عطفی قرار داریم. و برای این که هر چیزی رخ بدهد، نخست باید تخیل شود. ما نویسندگان و تصویرگران کتاب کودک، خوانندگان و متفکران آینده را پرورش می‌دهیم.

من از دیدن جوانانی که از سیاست‌مداران می‌خواهند حساب پس دهند، بسیار می‌آموزم. ما باهم می‌توانیم تغییر پدید بیاوریم. تا هنگامی که سیاست‌مداران وانمود می‌کنند به سخنان «گرتا تانبرگ» گوش می‌دهند و وضعیت اضطراری آب‌وهوایی اعلام می‌کنند، و سپس سر کار همیشگی‌شان برمی‌گردند و همیشه برای بمب پول کافی دارند ولی برای کتاب بسیار اندک، ما باید کنار کودکان بایستیم و از رهبران دروغین بخواهیم که حساب پس دهند.

رئیس هیئت داوران جایزه نیز در سخنانش درباره برندگان این دو جایزه گفت:

«سال ۲۰۱۹ میلادی سی‌امین سال تصویب پیمان‌نامه حقوق کودک است. حق تحصیل و خواندن، از حقوق نخستین هر کودک است. ما می‌دانیم یککتاب چه قدرت عظیمی را میان دو جلدش نگه می‌دارد. نمونه‌اش دو برنده مدال کارنگی و کیت گرین وی، که هر کدام تجربه‌ای غنی و چند لایه و قدرتی پایدار برای الهام گرفتن ارائه می‌کنند.»

امسال در جشن اهدا جایزه مدال کارنگی و کیت گرین‌وی، برای نخستین‌بار برگزیدگان داوران کودک و نوجوان نیز اعلام شد، و جالب آن که نظر آن‌ها با نظر داوران کارنگی و کیت گرین‌وی یکسان بود. در این رأی‌گیری ۴۵۰۰ گروه از دانش‌آموزان مدارس شرکت کرده بودند.

این جایزه با هدف فراهم کردن فرصتی برای شنیده شدن صدای کودکان برگزار می‌شود.