این مقاله به شما کمک می‌کند دانش‌آموزان خود را یاری کنید تا با درست کردن یک «نقشه‌ی داستان» توالی رویدادهای یک داستان را دریابند.
آیا تاکنون دانش‌آموزان شما «نقشه‌ی داستان» رسم کرده‌اند تا رخدادهای یک داستان را به ترتیبی که به وقوع می‌پیوندند، نشان دهد و به آن‌ها کمک کند رویدادهای داستان را از ابتدا تا انتها به ترتیب در کنار هم بچینند؟
«نقشه‌ی داستان» یک راهبرد یا استراتژی است که به کودکان و دانش‌آموزان کمک می‌کند تا بتوانند داستان را خلاصه‌سازی کنند و عناصر داستان همچون شخصیت‌ها، پیرنگ یا پلات، فضاسازی، مشکل و راه حل آن را تشخیص دهند. این راهبرد کلیدی کودکان را تشویق می‌کند تا جزییات داستان را با دقت بخوانند و داستان را به‌خوبی درک کنند.
«نقشه‌ی داستان» می‌تواند به ساده‌ترین تا پیچیده‌ترین و کامل‌ترین شکل‌ها رسم شود. ساده‌ترین شکل آن است که از کودکان خواسته شود در سه کادر جداگانه آغاز، میانه و پایان داستان را بنویسند.
ترتیب‌گذاری یا به ترتیب قرار دادن، یک توانایی است که به کودکان کمک می‌کند نظم و ترتیب وقوع رویدادها را مشاهده و درک کنند. این توانایی به درک مطلب کودکان هنگام خواندن کمک می‌کند.
درست کردن یک «نقشه‌ی داستان»:
مواد لازم برای تهیه یک نقشه‌ی داستان همراه با کودکان:
- یک کتاب باکیفیت و خوب برای خواندن (می‌توانید از کتاب‌هایی که در سایت کتابک معرفی شده‌اند، استفاده کنید.)
- کاغذ سفید
- مواد لازم برای نقاشی کردن مانند مداد رنگی یا مداد شمعی
حالا باید چه کنیم؟
کتابی را انتخاب و برای دانش‌آموزان بلندخوانی کنید. البته پیش از خواندن، به آن‌ها بگویید درباره رویدادهایی که در خلال داستان به وقوع می‌پیوندند، خوب فکر کنند. پس از خواندن، با دانش‌آموزان درباره‌ی هر آنچه که در ابتدا، میانه و پایان کتاب رخ می‌دهد، گفت‌وگو کنید. می‌توانید بار دیگر همراه با آن‌ها داستان را با دقت بیشتری بخوانید و اطلاعات بیشتری جمع‌آوری کنید؛ سعی کنید به تصاویر کتاب بیشتر دقت کنید و هر بخش را دوباره بخوانید.
اکنون از دانش‌آموزان خود بخواهید که روی کاغذ سه اتفاقی را که در داستان رخ داده است به ترتیب وقوع آن‌ها نقاشی کنند و با فلش‌هایی ترتیب وقوع آن‌ها را پشت سر هم نشان دهند. در کلاس‌های ابتدایی اغلب به این فعالیت می‌گویند درست کردن «طرح یا نقشه داستان».
دانش‌آموزان شما می‌توانند زیر هر یک از این نقاشی‌ها، نوشته‌ای مرتبط با آن بنویسند یا متن را به شما بگوید تا شما بنویسید.
درباره‌ی شیوه‌های مختلف آموزش خلاصه‌سازی به کودکان بیشتر بدانید:
در ادامه نمونه‌هایی از فعالیت‌های در پیوند با «نقشه‌ی داستان» را می‌بینید که مربیان در برنامه‌ی «با من بخوان» همراه با کودکان آن را اجرا کرده‌اند تا دانش‌آموزان ترتیب و توالی رخدادهای داستان را بیاموزند.
سراوان- دبستان فخری دقیق فکر- کتاب «خانم حنا به گردش می‌رود»
روستای حاجی آباد پاکدشت- مدرسه علامه مجلسی- کتاب «خانم حنا به گردش می‌رود»
سراوان- دبستان آزادی بخشان- کتاب «خانم حنا به گردش می‌رود»
افزودن دیدگاه جدید