ماهی ملک
لوپک چمكی (loupak ĉameki) يا ماهي ملک نام عروسک محلی مردم روستای عباس آباد منطقه تم گران (tom gorân) در جنوب شهرستان قلعه گنج کرمان است. عروسک ماهي ملک متشكل شده است از ابزار و وسايل ساده و ابتدايي همچون چوب و پارچه‌های رنگی و لباس‌های محلی منطقه. به گفته اهالی قدمت آن را حدود 200 سال است. آن طور که نقل‌های شفاهی روایت می‌کند، ماهي ملک زنی بوده كه شوهرش را که مردی به نام قادربوده ، مي‌كُشد و برای اوعزاداری نمي‌کند و قبل از سال فوت همسر، لباس رنگی می‌پوشد و در مراسم عروسی به رقص و پايكوبی می‌پردازد.
در مراسم عروسی و حنابندان، عروسک‌های ماهي ملک را درست می‌کنند و به صورت دور دورهم می‌نشينند يا دور عروس راه می‌روند و شعر ماهي ملک را می‌خوانند و دست ميزنند و شادی مي‌کنند. كودكان در بازی‌های خود رسم حنابندان را با ماهي ملک اجرا می‌کنند. ازآن‌جایی که این عروسم دارای دستان متحرکی است بسیار مناسب بازی دادن و رقصاندن است.
امروزه در منطقه تم گران زن مسن 70 ساله ای به نام سلطان ملک كرمی به ساخت اين عروسک می‌پردازد. .ساخت عروسک را او از مادرش در دوران كودكی آموخته است. اهالی روستا و روستاهای اطراف جهت زنده شدن این رسم و ساخت عروسک ...اقدام به جمع آوری اطلاعات بیشتر و درست کردن عروسک در منطقه نموده‌اند و در مراسم و آیین خود به نمایش می‌گذارند و دختر بچه‌ها با شعرهای محلی عروسک‌گردانی می‌کنند.
لازم به ذکر می‌باشد لباسی که برای عروسک می‌دوزد هیچ شباهتی به لباس زنان منطقه نمی‌باشد شاید برگرفته از لباس سنتی مردم کولی می‌باشد که در منطقه می‌آمدند. آنان معتقدند لباس محلی‌شان حرمت دارد و نباید بر تن این عروسک پوشانده شود. نکته جالب این‌جاست که این عروسک در عین حالی که رد می شود ( به خاطر بی حرمتی که به همسر کرده است) در لحظات شادی و جشن همراه آن‌هاست. یعنی از سویی کشتن همسر فعلی نابه‌جاست و ازسویی دیگر اما حذف ظالم نیز شادی آور است.
اشعاری که به هنگام رقصاندن ماهی ملک خوانده می شود:
ماهی ملک قادری کشته
ماهی ملک وُشکی نُهشته (موی خودش را آرایش کرده)
ماهی ملک جیرانی ملک
ماهی ملک شوهری کشته
ماهی ملک سال شو نَشِستَه (یک سال به عزای شوهرش ننشسته است)
ماهی ملک جیرانی
ماهی ملک قادری کشته
افزودن دیدگاه جدید