روز دوشنبه ٢٥ مهر، نشست "نیازهای کودکان و نوجوانان و ترویج کتابخوانی" در کتابخانه ی مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با سخنرانی قدمعلی سرامی و عبدالعظیم کریمی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی کانون، در این نشست قدمعلی سرامی آَشکارا از نظام های آموزشی آمر، ناهی و معلم محور انتقاد و بر نقش کودکان در فرآیند آموزش به عنوان هسته و نرم افزار اصلی در جریان آموزش تاکید کرد.
سرامی در این باره گفت: "آن چه که از دید نهادهای اساسی جامعه مورد غفلت قرار گرفته این است که نظام تعلیم و تربیت ما قبل از این که بچه را بشناسد برای او با طرح ها و نسخه های از پیش تعیین شده تصمیم گیری می کند و در عین حال چندان به تجربه های دیگر کشورهای جهان در این عرصه رجوع نمی کند و به باور من اعتماد کردن به بشریت باید یکی از وظایف اصلی نهادهای فرهنگی ما در سال های آینده باشد و این که فکر کنیم همه ی دنیا اشتباه می کنند نتیجه ی خوبی برای ما در بر نخواهد داشت."
به باور او رشد خودآموزی و کاهش نقش آموزگار در جریان آموزش و پرورش کودکان و نوجوانان از تجربه هایی است که کشور ما نیز می تواند از آن بهره بگیرد.
او در این باره توضیح داد که امروزه با استفاده از فن آوری های ارتباطی و آموزشی و اینترنت بخش زیادی از فرآیند آموزش به خود کودکان واگذار شده و آن ها پیش از این که "دانش آموز" باشند خود "آموزگار"ند.
به باور او آن چه که سبب بیزاری کودکان از کتابخوانی و آموزش است مستقیم گویی است. او دراین باره گفت کودکان پیام های مستقیم را نمی شنوند. کودکان آن چه را که به سرشت آن ها نزدیک تر است یاد می گیرند و ذاتا از امر و نهی بزرگ ترها خوش شان نمی آید. کودکان به ویژه در خردسالی با وزن و فرم و کیفیت هنری آثار ارتباط برقرار می کنند نه محتوا. البته هیچ فرمی در عالم بدون محتوا نیست و اگر مثلا در داستان نویسی به فرمی مطلوب برسیم به کمال محتوا خواهیم رسید و کودکان محتوا را از درون وجود خود دریافت خواهند کرد و البته آن چه که با بچه ها زندگی خواهد کرد معرفت و مهارت های زیستن است در حالی که علم خاصی بخشی از زندگی ما را تشکیل نمی دهد.
او همچنین به فعالیت های کانون نیز اشاره کرد و گفت کانون نهادی آموزشی نیست بلکه پرورشی است و هر چه آثار و برنامه هایش مانند فیلم و کتاب، نمایشگاه ها و جشنواره ها جایگاه آموزشی پیدا کند مخاطبان کمتری خواهد داشت.
دکتر عبدالعظیم کریمی عضو پژوهشکده تعلیم و تربیت دیگر سخنران این برنامه بود. او درباره نتایج مطالعات تطبیقی تیمز و پرلز صحبت کرد و با اشاره به وضعیت نامناسب کودکان ایرانی در دو دوره ی نخست یعنی سال های ٢٠٠١ و ٢٠٠٦ گفت: "نتایج این پژوهش نشان می دهد که بچه های ما به جای این که دنبال این باشند که چه چیزی را بخوانند بیشتر به فکر این هستند که بزرگترها می خواهند به آن ها چه چیزی بگویند و آن ها بیشتر پاسخ داده اند که باید بچه های خوبی باشیم، به حرف معلمان مان گوش بدهیم و در مجموع پاسخ های خود را متناسب با شخصیت سوال کننده ارایه کرده اند و این باعث از دست دادن استقلال فکری آن ها می شود.
بسیاری از کشورهای جهان این تحقیق را جدی گرفته اند و در دوره ی دوم رشد چشمگیری در رتبه ی آن ها دیده می شود. بر اساس نتایج این پژوهش هر کشوری که دانش آموزان آن به مطالعات غیر درسی توجه بیشتری نشان می دهند، والدین اهل مطالعه بوده اند، در خانه به کتاب های بیشتری دسترسی داشته باشند و این کتاب ها با سن و نیازهای بچه ها ارتباط داشته، میانگین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رشد بیشتری را نشان داده است."
مطالعات بینالمللی پرلز و تیمز، پژوهشی بین المللی در زمینه ی ارزشیابی پیشرفت میزان خواندن و درک مطلب کودکان جهان است که هر پنج سال یک بار انجام می شود و سومین و آخرین بار آن در سال ٢٠١١ انجام شده است.
انجمن بین المللی پیشرفت ارزشیابی تحصیلی در آمریکا و دبیرخانه ی اجرایی آن در آمستردام هلند است. این انجمن پرسش نامه هایی را در دسترس آموزگاران، والدین و دانش آموزان کلاس چهارم ابتدایی قرار می دهند و توانایی خواندن و درک مطلب کودکان را ارزیابی می کنند.
کتابخانه ی مرجع کانون از شهریور ماه امسال نشست های تخصصی با موضوع ترویج خواندن در میان کودکان و نوجوانان برگزار می کند. این نشست ها دوشنبه آخر هر ماه در کتابخانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان برگزار می شود. نخستین نشست تخصصی ترویج خواندن شهریور ماه با موضوع تاثیر کتاب خانه های کودکان و نوجوانان و ترویج خواندن برگزار شد.
افزودن دیدگاه جدید