زادروز ماریا منتسوری از پیشروان آموزش خلاق کودک محور

دیروز ۳۱ آگوست برابر با ۱۰ شهریور زادروز ماریا منتسوری بود.

ماریا منتسوری را می توان مادر "آموزش غیرسنتی" دانست. او روشی را در آموزش کودکان بنیان گذاری کرد که برخلاف روش های متداول بر علایق کودکان استوار بود. در آموزشگاه او کودک، خود می آموخت و نقش آموزگار تنها راهنمایی و فراهم کردن ابزار و محیط مناسب برای آموختن بود. اکنون در صد و چهل و دومین زادروزش هزاران آموزشگاه نام او را بر خود دارند و از روش او در آموزش کودکان بهره می برند.

ماریا منتسوری کار خود را با آموزش کودکان با نیازهای ویژه (کودکان عقب مانده ذهنی) آغاز کرد. پیروزی که در آموزش این کودکان رها شده به دست آورد، او را علاقمند کرد تا درباره ی توانایی ذهنی کودکان سالم مطالعه کند. او در سال ۱۹۰۷ "خانه کودک" را برای آموزش کودکان سالم بنیاد کرد. او محیطی مناسب و آرامش بخش برای کودکان به وجود آورد تا هر یک بر اساس توانایی خود رشد کنند و مهارت هایی را به دست آورند. منتسوری در آموزش کودکان به محیط آموزشی غنی، آزادی و احترام به علایق کودکان باور داشت.

در روش منتسوری یادگیری تنها از راه شنیدن، دیدن و خواندن انجام نمی گیرد بلکه در این روش کودکان هر پنج حس خود را به کار می برند.

در  این روش ابزار آموزشی از جایگاه ویژه ای برخوردارند. منتسوری با فراهم کردن ابزارهایی از زندگی واقعی و طبیعی با پیچیدگی ساختاری متفاوت که در اختیار بچه ها قرار می داد تا توجه آن ها را جلب کند و کودک هنگام کار با این ابزارها، مهارت های خود را بیشتر کند و به تدریج به ابزارهای پیچیده تری که در اطراف خود می بیند توجه کند. ویژگی محیط و ابزارهای روش مونتسوری درگیر کردن کودک با شرایط طبیعی محیط زندگی است. هنگامی که کودک برای انجام کارهای دشوارتر آماده شد، آموزگار او را به درگیر شدن با مفهوم یا ابزاری پیچیده تر راهنمایی می کند.

در این روش یادگیری یک فرآیند اکتشافی است و کودکان را به سوی تمرکز، خود ساماندهی و عشق به یادگیری رهبری می کند. کودکان در گروه های سنی ۳-۶ سال، ۶-۹ سال ، ۹-۱۲ سال و ... قرار می گیرند و به این ترتیب کودکان بزرگتر آموخته های خود را کودکان کوچکتر سهیم می شوند.

این گونه گروه بندی دانش آموزان سبب شده روش منتسوری یک شیوه ی آموزش فراگیر باشد. به این معنا که می توان از آن در آموزش کودکان با ناتوانایی های یادگیری و کودکان نابغه نیز بهره برد. این شیوه آموزش به گونه ای طراحی شده که به همه ی کودکان کمک می کند که قابلیت و توانایی های خود را شکوفا کنند. به این ترتیب در کلاس های منتسوری که دانش آموزان با توانایی های متفاوت حضور دارند، دانش آموزان می توانند از همدیگر بیاموزند، به هم یاد بدهند و در فرآیند یادگیری با هم همکاری کنند.