«خانه‌ای در شب» فقط ماجرای یک خانه نیست، ماجرای همه‌ی خانه‌هایی است که می‌توانند شب‌هایی پر از نور و روشنی داشته باشند. داستان «خانه‌ای در شب» نوشته‌ی «سوزان مَری اِسوانسون»، با تصویرگری جذاب «بِت کرامز»، در عین تیرگی تصاویر، نور امیدی در دل کودک می‌کارد.
نویسنده با پردازش ایده‌ای بکر به بهترین شکل و در قالب کوتاه‌ترین کلمات، تاریکی و روشنایی و بیم و امید را در هم آمیخته است. تصویرگری بی‌بدیل اثر نیز با به‌کارگیری رنگ مشکی و سفید به عنوان پایه‌ی تصاویر و استفاده از رنگ‌های گرمی مثل قرمز، زرد و نارنجی در نقاط عطف به تأثیرگذاری هرچه بیشتر مفهوم افزوده است.
1. گفتوگو کنید!
پس از پایان بلندخوانی، یا در حین مطالعه، با مطرح کردن سؤالاتی مانند سؤالات زیر با توجه به سن کودکان با آن‌ها گفتوگو کنید:
- چه‌کسی کلید را به کودک داد؟
- چه‌چیزی در دست مامان بود؟
- پرنده‌ها روی زمین بودند یا در آسمان؟ آن‌ها چندتا هستند؟
- چه جانوری توی خانه بود؟ آن‌ها چندتا هستند؟
- می‌توانی چتر و چکمه را توی تصاویر برایم پیدا کنی؟
- چه سازی روی تختخواب بود؟
- کودکِ داستان چه عروسک‌هایی داشت؟
- چه جانورانی توی کتاب بود؟
- می‌توانی خانه‌ها و ماشین‌ها را برایم پیدا کنی؟
- سبد رخت‌ها و بند رخت توی حیاط کدام خانه است؟
- خورشید روشن است یا ماه؟ در تصاویر نشانم بده.
- فانوس دریایی، نهنگ‌ها و هواپیما کجا قایم شده‌اند؟
- در آخر، موقع خواب چه‌کسی کودک را می‌بوسد؟
- به نظر تو، چرا در شب وقتی کودک خوابید، خورشید پشت پنجره بود؟!
- تو شب و تاریکی را دوست داری یا از آن می‌ترسی؟ چرا به نظرت شب دوست‌داشتنی یا ترسناک است؟
- اگر از شب می‌ترسی فکر می‌کنی چه‌طور می‌توانی با ترست کنار بیایی؟
2. ایده‌هایی برای داستان‌سرایی
- با توجه به تصویری بودن کتاب، می‌توان این اثر را بارها و بارها با کودک خواند. در خوانش‌های دوم به بعد، از کودک بخواهید با توجه به جزئیات تصاویر، داستان را از زبان خودش تعریف کند.
3. سایه‌بازی کنید
- اتاق تاریک، پرده‌ی سفید و یک چراغ‌قوه تهیه کنید. پرده‌ی سفید را در جای مناسب آویزان کنید. چراغ‌قوه‌ی روشن را پشت آن قرار دهید. با استفاده از ورق‌های رادیوگرافی و تلق‌های رنگی تصاویر ماه و خورشید، درخت و پرنده و... را طراحی کنید. تکه‌چوبی به قسمت پایینی هر تصویر وصل کنید و در نمایش سایه از آن‌ها استفاده کنید.
- در حین نمایش، با قرار دادن دست خود روی خورشید یا کنار کشیدن دست‌تان می‌توانید غروب و طلوع را به کودک نشان دهید.
4. نواهای طبیعت را به خانه‌ی خود بیاورید
- در کنار کودک نواهای آرامش‌بخش زمزمه کنید.
- در محیط خانه، از نوای موسیقی طبیعت بهره بگیرید. شنیدن صدای آب، نوای پرندگان و طبیعت سبب ایجاد آرامش در کودک و تقویت هوش موسیقیایی او خواهد شد.
- اجازه دهید کودک صدای شاد آواز پرنده را بشنود.
5. کودک را با طبیعت آشنا کنید
- به طلوع و غروب خورشید در کنار کودک نگاه کنید.
- شب‌ها دقایقی را به دیدن ماه بگذرانید.
- به‌تدریج، دیدن ماه و خورشید از پشت پنجره را به حضور در طبیعت و لمس واقعی‌تر پدیده‌های طبیعی تبدیل کنید.
6. نقاشی بکشید
- از کودک بخواهید خانه‌ی خودتان را نقاشی کند.
- به رنگ‌هایی که کودک در نقاشی خود استفاده می‌کند دقت کنید.
- با توجه به تصاویر کتاب و تجربه‌ی کودک از طبیعت، از او بخواهید برداشت خود را از ماه و خورشید روی کاغذ بیاورد.
7. ماسک درست کنید
- با استفاده از بشقاب‌های پلاستیکی یک‌بارمصرف، گواش و کمی کش، همراه با کودک ماسک درست کنید. جای چشم‌‌ها را در بشقاب ببرید، کش را دو طرف آن ببندید. از رنگ طلایی و زرد برای رنگ کردن خورشید و نقره‌ای یا سفید برای رنگ کردن ماه استفاده کنید.
- با استفاده از مقوا، کاغذ‌های‌رنگی و تکه‌ای چوب صورتک‌های دستی بسازید.
8. نمایش بازی کنید
- برای تفهیم تغییرات روز و شب می‌توانید با خاموش کردن چراغ اتاق، از چراغ‌قوه برای اجرای نمایش بهره بگیرید.
- در صورتی که کودک شما از تاریکی می‌ترسد، از ماسک‌ها و صورت‌ها برای نمایش استفاده کنید.
- داستان یک شبِ خانه‌ی خود را اجرا کنید.
9. از عروسک‌ها کمک بگیرید
- در صورتی که کودک، عروسکی مشابه پرنده و جانوران داخل کتاب دارد، در نمایش از آن عروسک استفاده کنید.
- هنگام بلندخوانی می‌توانید عروسک را هم مشارکت دهید.
10. رابطه‌ی عاطفی‌تان را با کودک تقویت کنید
- پیش از خواب، با کودک کتاب بخوانید یا برایش قصه بگویید.
- کودک را در آغوش بگیرید و به او شب‌به‌خیر بگویید.
افزودن دیدگاه جدید