قصه را درس نکنیم، درس را قصه کنیم!

برای انجام کار ترویجی با دانش آموزان پایه اول کتاب "موش کی هستی" نوشته رابرت کرائوس، تصویرگری جوز آروئگوو ترجمه فرمهر منجزی انتخاب کردم.

پیش از خواندن کتاب از دانش آموزان پرسیدم شما موش چه کسی هستید؟ هرکس یک پاسخی داد. یکی گفت: "من موش نیستم" و برخی دیگر گفتند: موش پدرم، مادرم، خاله ام یا دایی ام و چند نفری هم پرسیدند چرا این پرسش را از آن ها می کنم و من پرسش را به خودشان برگرداندم که تو چی فکر می کنی؟

سپس داستان را قصه گویی کرده و برخی از تصاویر کتاب را به آن ها نشان دادم. و زمانی که به این بخش از کتاب رسیدم که "حالا می خواهی چکار کنی؟"، از آن ها پرسیدم بچه ها شما بودید چه کار می کردید؟

 ذهن آن ها با این پرسش درگیر شد و هر کدام راه حل های گوناگونی ارائه دادند. در ادامه و پس از به پایان رساندن داستان، پرسش های دیگری را مطرح کردم، مانند این که موش چطوری پدرش را از توی تله نجات داد و هر یک با دیدن و دقت کردن بر روی تصاویر، پاسخی می داد و به این ترتیب دقت در آن ها تقویت می شد.

پرسش دیگری را عنوان کردم که چرا موش مادر بچه را دوست دارد؟ و از کجا معلوم؟ آن ها دلایل زیادی آوردند، پختن غذا، مهمانی بردن، رسیدگی به درس ها و محبت کردن و....و آن ها با ادامه بحث توانستند با استدلال به پرسش من پاسخ دهند. در پایان قصه وقتی پرسیدم آیا موش توانست پدر و مادرش را نجات دهد یا نه؟ با دلیل بگو! گاهی بحث عمومی بدون دخالت مربی توسط دانش آموزان ادامه می یافت.

سرانجام یکی از کودکان گفت او آن ها را نجات داد، چون اگر نمی توانست پدر و مادرش را نجات دهد برادر دار نمی شد، یعنی او کاملا منطقی استدلال می کند. در ادامه در باره چگونگی زندگی موش ها به همراه بازی برای کودکان اجرا شد. و آن ها از داستان گفته شده نقاشی کردند و با کنار هم قرار دادن نقاشی ها، کتابسازی کردیم.

سپس کودکان را به گروه های سه نفره تقسیم کرده و هر کدام یک یا دو واژه از روزنامه را بریدند و به کتاب دست ساز کلاس چسباندند. با آن ها هم علوم و هم دیکته کار شد، بدون آن که متوجه شوند و همچنین توانستند در یک فعالیت جمعی هم شرکت کنند. بطوری که هر جا لازم بود در پیدا کردن حروف یا دادن وسیله به یکدیگر کمک می کردند. هدف هایی که در این راستا دنبال شد به شرح زیر است که می توان با هر کتابی آن را پیاده کرد.

• ایجاد روند تفکر خلاق
• تقویت دقت در دیدن وشنیدن
• دگر اندیشی در انجام کار گروهی
• تقویت حافظه در زمان نقاشی کردن از تصویر مورد علاقه در داستان
• علاقه مند کردن کودک به مطالعه از طریق ایجاد لذت
• آشنایی با مراحل آماده سازی کتاب و شناسنامه کتاب، تصویرگر و نویسنده و ناشر در قالب کار عملی
• آشنایی با زندگی موش ها
• دیکته نوشتن با قیچی کردن حروف و کلمات در روزنامه
• تقویت خواندن کودک هنگام جست و جوی حروف و واژه ها در روزنامه
• هماهنگی بین چشم و دست در هنگام کار با قیچی و چسب
• تقویت انگشتان و عضلات دست و دقت در هنگام کار با روزنامه
• لذت بردن از حضور در مدرسه و کلاس