فعالیت هایی برای بررسی شخصیت های داستانی برای کودکان ۵ تا ۷ سال

در کلاس، کتابی برگزینید که همه کودکان گروه با شخصیت های آن آشنایی دارند. این فعالیت به آن ها امکان می دهد به بررسی عمیق تر شخصیت های کتاب و تأمل بر رفتارها و خصوصیات آن ها بپردازند.

هدف ها

• تقویت توانایی نوشتار و گقتار توصیفی
• درک عناصر داستان
• جان بخشیدن به شخصیت ها و کتاب ها

فعالیت گروهی
از  کودکان بخواهید روی شخصیت اصلی کتابی که در کلاس خوانده اید یا در حال خواندن آن هستید، تأمل کنند.
با کمک تکنیک "صندلی داغ" به کشف هر چه بیش تر ویژگی های شخصیت اصلی داستان بپردازید. در این روش، آموزشگر یا تسهیلگر، نقش شخصیت اصلی را بر عهده می گیرد و کودکان از او درباره ویژگی های آن شخصیت، سؤال می کنند. در آغاز، خود آموزشگر یا تسهیلگر می تواند نقش نخستین پرسشگر را بر عهده گیرد با پرسش هایی به شرح زیر:

• امروز حال تان چطور است؟
• چه احساسی داشتید زمانی که...؟
• چه چیزی واقعا خوشحال تان می کند؟
• چه چیزی ناراحت تان می کند؟
• دوست دارید چه کارهایی انجام دهید؟
• چرا شما...؟

در آغاز، هر کس که نقش شخصیت اصلی را بر عهده گرفته است، باید به پاسخگویی بپردازد تا کودکان به درک عمیق تری از ویژگی های آن شخصیت برسند. می توانید برای دادن ایده های بیش تر به کودکان، پرسش های گوناگونی روی تخته کلاس بنویسید.

 برای توصیف این شخصیت، واژگانی مناسب پیشنهاد دهید.

در جدول زیر واژگانی برای پیشنهاد دادن به کودکان آورده شده است:

رفتارهای شخصیت
کودکان را به چند گروه تقسیم کنید و از آن ها بخواهید که با توجه به واژگان بالا، به بررسی هر چه بیش تر ویژگی های شخصیت اصلی بپردازند. نظرهای هر گروه را با دیگر  اعضای کلاس در میان بگذارید و در صورت امکان، آن ها را یادداشت  کنید. به کودکان یادآور شوید که صفات توصیفی، همان طور که می توانند به منظور ارائه تصویر روشنی از شخصیت ها به کار آیند، ویژگی های شخصیتی آن ها را نیز به نمایش می گذارند.

فعالیت های کودکان

• نمونه تصویر بزرگ شده طرح یک آدمک را روی کاغذ رنگی بزرگی، به صورت فردی یا گروهی در اختیار کودکان قرار دهید.

• از کودکان بخواهید که ویژگی های شخصیت (رفتار، کارهای مورد علاقه یا نفرت او) را درون آدمک و ویژگی های ظاهری و نظر دیگران نسبت به شخصیت را در خارج از آن بنویسند.
• با توجه به توانایی هر کودک، آن ها می توانند با استفاده از یک یا دو واژه، یا حتی جمله های کامل، ویژگی های شخصیت را در محلی مناسب روی طرح آدمک یادداشت کنند. برخی کودکان شاید ویژگی های ظاهری شخصیت را تنها در قالب صفتی کوتاه وصف کنند، اما شما آن ها را به تکمیل این توصیف ها تشویق کنید.
• برای مقایسه و بحث در باره نظرهای کودکان، طرح آدمک ها را به دیوار کلاس بیاویزید.

 
 نشست گروهی
نوشته های کودکان را به بحث و گفت وگو بگذارید. آیا آن ها می توانند صفات ذکر شده را شناسایی کنند؟ آیا می توانند داده های توصیفی خود را بهبود ببخشند یا غنی تر کنند؟
آنچه نیاز دارید:

• تخته سفید بزرگ یا فتوکپی برگه فعالیت
• کاغذ رنگی بزرگ
• مداد رنگی یا ماژیک

 اهداف این فعالیت

•  شناسایی شخصیت ها و رخدادهای اصلی داستان، یافتن اطلاعات به ویژه در متون ساده
• بررسی تأثیر الگوهای زبانی و واژگان و عبارت های تکراری
• تصور و تجسم ذهنی رویدادها، شخصیت ها و ایده های داستان و نظر دادن درباره آن ها، برقرار کردن ارتباط تخیلی بین داستان و تجربه های شخصی خود
• تشویق کودکان به نوشتن
• انتقال اطلاعات و ایده ها در قالب هایی ساده و غیر روایتی
• یافتن و کاربرد عبارت ها و واژگان تازه و جالب همچون زبان خود داستان.

نمایش، سخن گفتن و شنیدن   
شخصیت های مورد علاقه کودکان در تلویزیون و فیلم ها را در گروه شناسایی، و کلیپ های آن ها را در سایت های اینترنتی در حال آواز خواندن یا بیان اصطلاحات خاص شان پیدا کنید. همچنین می توانید از همه این شخصیت ها پاورپوینتی تهیه کنید و در داخل یا بیرون کلاس یا در سالن ورودی مدرسه به نمایش بگذارید. می توانید واژگان توصیفی هر کودک را درباره شخصیت مورد علاقه اش، به روی تصویر آن شخصیت منتقل کنید.

نیازهای تکمیلی
برچسب ها و تصویرهایی در اختیار کودکان قرار دهید تا به کمک آن ها بتوانند آدمک شخصیت مورد نظرشان را با مشخصات و حالت های ظاهری (مو و رنگ چشم و ... لبخند و اخم و ...) نشانه گذاری کنند.

تمام مدرسه
حالا فعالیت توصیف شخصیت را با انتخاب شخصیت های داستانی محبوب یا شناخته شده همه کودکان، به سطح مدرسه گسترش دهید. با همفکری همکاران، راه هایی متنوع برای بررسی بیش تر ویژگی های شخصیت ها بیابید، مثلا نوشتن دفترچه خاطرات از زبان یکی از شخصیت ها، درست کردن کتابچه هایی از تصویرهای بریده شده آن ها بر اساس نقش شان در داستان ها، نوشتن فیلمنامه و بازیگری در نقش شخصیت های کتاب های مختلف برای اجرای یک تئاتر مدرسه ای، و ....
یک روز را به نمایش عمومی همه شخصیت هایی که بررسی کردید، اختصاص دهید.