کتاب های محیط زیست برای کودک و نوجوان
کتاب های محیط زیست برای کودکان و نوجوانان، کتابهایی داستانی یا غیرداستانی هستند که نگاه ویژهای به مسئله محیطزیست و نگهداری از آن دارند.
از آنجا که نگهداری از محیط زیست مسئلهای مهم و ضروری است، لازم است آموزشهای محیط زیستی را برای کودکان و نوجوانان در نظر بگیریم.
کتابهای این صفحه، آموزشهایی در جهت حفظ محیط زیست، بازیافت، کمبود آب، حفاظت از حیات وحش، تغییرات آبوهوای کرهی زمین و... است. هر کدام از این کتابها به موضوع خاصی دربارهی محیط زیست پرداختهاند.
مارال به همراه برادر خود در طول تابستان در یکی از پاسگاههای محیطبانی پارک ملی گلستان مستقر میشوند. پدر مارال محیطبان است و برای حفاظت از گیاهان و جانوران این پارک ملی مرتب به گوشه و کنار آن سرکشی میکند. آنها در طول تابستان و در دل طبیعت بکر و زیبای پارک ملی گلستان در ماجراهای مختلفی در گیر میشوند، از درمان و تیمار جانوران وحشی تا درگیری با شکارچیان. آقای «افرا» دوست فیلمساز خانوادهی مارال است. او قصد دارد فیلمی دربارهی قصه لاله و ببر بسازد. این قصه بخشی از ادبیات شفاهی قوم ترکمن است که سینه به سینه و در دل شعر و موسیقی تا به امروز روایت شده است.
دوشنبه, ۱۹ مهر
هانا هیولای کوچک بامزه، پشمالو و سبز رنگ عاشق گشت و گذار در بیرون خانه، به ویژه ساحل دریا است. اما هانا و دوستانش دوست ندارند بعد از پایان تفریحشان در ساحل، زبالههایشان را جمع و آنجا را تمیز کنند. هانا ساحل را پر از زباله رها میکند و به غواصی میرود. در آنجا متوجه میشود بطریهای خالی، کیسههای پلاستیکی و زبالههای دیگر دریا را آلوده کردهاند. او به فکر میافتد دریا را نجات دهد. برای این کار ابتدا باید بفهمد آلودگی از کجا می آید و چهطور میتواند جلوی آن را بگیرد. پس دست به کار میشود.
چهارشنبه, ۳۱ شهریور
کتاب «بازیافت» با مجموعهای از اطلاعات و آمارهای جالب و فعالیتهای پیشنهادی برای بازکاهی، بازمصرف و بازیافت، کودکان را تشویق میکند تا دوستدار محیطزیست باشند.
با مطالعه این کتاب کودکان خواهند آموخت با بازیافت یک تن کاغذ چند درخت حفظ خواهند شد، تعریف زباله سبز چیست، با بازیافت یک بطری پلاستیکی در مصرف انرژی چهقدر صرفهجویی خواهد شد، سرنوشت زبالهها چیست، چگونه میتوان میزان زباله را کاهش داد و چگونه میتوان دورریختنیها را دوباره استفاده کرد.
دوشنبه, ۲۹ شهریور
یک روز صبح جرج تصمیم میگیرد تا ظهر دنیا را نجات دهد. اما او چندان مطمئن نیست چگونه باید این کار را انجام دهد. پدربزرگ پیشنهادهایی میدهد و خواهرش، فلورا، آنها را در اجرای پیشنهادها همراهی میکند.
با این پیشنهادها نجات دنیا بیشتر از آن چیزی که جرج پیشبینی کرده بود هیجانانگیز از آب در میآید. کارهایی مانند بازمصرف ظرف ماست صبحانه، انداختن پوست موز در سطل کمپوست، خشک کردن لباسهای شسته شده در آفتاب به جای استفاده از خشک کن برقی، جدا کردن وسایلی که دیگر استفاده نمیشوند و اهدا به خیریه، و تعمیر اسباببازی شکسته و استفاده مجدد از آن. پیشنهادهای پدربزرگ، جرج را با چهار روش نجات کره زمین، بازکاهی، بازمصرف، بازیافت و بازسازی آشنا میکند.
یکشنبه, ۲۸ شهریور
هاپو دوست دارد در کارهای باغبانی به پدربزرگش کمک کند. او دوست دارد باغچهای برای خودش داشته باشد. پدربزرگ او را راهنمایی میکند که چه بذری بکارد و چهطور از باغچهاش مراقبت کند.
چهارشنبه, ۱۷ شهریور
هانا هیولای کوچک بامزه، پشمالو و سبز رنگ یک کابوس برای محیط زیست است! او تمام چراغها را روشن میگذارد، با صدای بلند تلویزیون میبیند، وسایلی که نمیخواهد را به کسی نمیدهد، شیر آب را موقع مسواک زدن باز میگذارد، تا اینکه یک شب، در حالیکه برنامه تلویزیونی مورد علاقهاش را میبیند، برق میرود و همه جا خاموش میشود. هیولای سبز متوجه میشود دنیایی بزرگ در بیرون خانهاش وجود دارد و او میتواند تغییری در وضعیت محیطزیست به وجود آورد.
یکشنبه, ۱۴ شهریور
کتاب «سفر به خیر قطره کوچولو» داستان سفر یک قطره آب است. قطره کوچکی در ته ظرف گربه تنها است. او تصمیم میگیرد به کمک آفتاب خودش را به آسمان برساند؛ درست مثل بخار چای داغ. وقتی به آسمان میرسد هوا آنقدر سرد است که تبدیل به قطره آب میشود و سپس دانه برف و بعد میبارد و دریا و کوهها و دشت را کشف میکند.
چهارشنبه, ۳ شهریور
حفظ کرهی زمین و گیاهان و جانورانی که روی آن زندگی میکنند وظیفه تک تک ماست، چه کودک باشیم و چه بزرگسال. کودکان برای حفاظت از کرهی زمین چه میتوانند بکنند؟
کتاب «من دنیا را دوست دارم» راهکارهایی ساده پیش پای کودکان میگذارد تا دست به کار شوند و جهان را مکانی پاکیزهتر، سبزتر و شادتر سازند. کارهایی مانند ریختن زبالهها در سطل، عشق ورزیدن به جانوران و طبیعت، بستن شیر آب هنگام مسواک زدن، ساخت کارهای دستی هنری با مواد دورریختی و بسیاری فعالیتهای دیگر.
شنبه, ۲۳ مرداد
پژوهشگران شرکت خودروسازی دایملر کریسلر در آلمان تصمیم گرفتند خودروی بنز جدیدی با الهام از طبیعت بسازند. آنها میخواستند خودرویی آیرودینامیک طراحی کنند و فکر میکردند اگر بدنه آن را از روی بدن یک موجود زنده طراحی کنند، موفقیت بیشتری خواهند داشت. آنها جانوران مختلفی را بررسی کردند. در آخر در کمال ناباوری فهمیدند موجود زندهای که کمکشان خواهد کرد «صندوق ماهی» است.
کتاب «از ماهی صندوقی تا خودروهای آیرودینامیک» در سه فصل ۱) صندوقی بهترین است، ۲) ماهی، قطرهی باران، مدل گِلی و ۳) خودروی بیونیک تنظیم شده است.
چهارشنبه, ۲۰ مرداد
کتاب تصویری «طبیعت چه شگفتانگیز است! تو هم همینطور!» به خوبی این مفهوم را که «وجود تنوع در طبیعت امری طبیعی است»، در روح و جان خوانندگان خود مینشاند. این کتاب خوانندگان خود را تشویق میکند تا خود را همانطور که هستند بپذیرند و با قوتها، استعدادها و ویژگیهای یکتای خود احساس شایستگی و امنیت را تجربه کنند.
کتاب «طبیعت چه شگفتانگیز است! تو هم همینطور!» به زیبایی درسهایی را از دل طبیعت و زندگی جانوران برای به کار بردن در زندگی انسانی بازگو میکند و در کنار آن اطلاعاتی علمی درباره جانوران در اختیار خوانندگان خود میگذارد. به عنوان مثال در بخشی از کتاب درباره زندگی شیرها و تلاش آنها برای شکار طعمهشان توضیح داده میشود. شیرها در ۷۰ تا ۸۰ درصد موارد تعقیب شکار خود ناموفق هستند. اما ناامید نمیشوند و دوباره و دوباره به تلاش خود ادامه میدهند تا غذای مورد نیاز خود را تامین کنند.
دوشنبه, ۴ مرداد
کتاب «چشمها» یکی از جلدهای مجموعهی «سازگاری برای بقا» است. این کتاب به شگفتیها و تنوع چشمها و قوهی بینایی در دنیای جانوران میپردازد. کتاب شرح سازگاریهایی است که چشم جانوران مختلف در تناسب با روش زندگی آنها یافته است.
کتاب چشمها، شامل این عنوانهاست: چشم انسان، دیدن در شب، در مقابل خطر، در جست و جوی غذا، دیدهبانی از آسمان، پلک سوم، دیدن در نور نامریی، چشم مرکب، دیدن در زیر آب، دیدن در آب و دیدن در هوا، چشمها تغییر میکنند، چند چشمی و بیچشمی. هر بخش شامل متن و تصاویر مرتبط و زیرنویسهای تصاویر است که توضیحات بیشتری را ارائه میدهند.
یکشنبه, ۳ مرداد
کتاب «طبیعت و آلودگی» به پرسشهای کودکان در حوزه مسایل محیط زیستی میپردازد. متن کتاب مجموعهای از چندین طرح مسئله به شکل داستان های کوتاه و پرسشی مربوط به آن و سپس شرح و بسط نویسندگان برای کمک به اندیشیدن درباره آن پرسشهاست.
شنبه, ۱۹ تیر
کتاب «فنآوری حیاتوحش» کتابی است که ردپای طبیعت در دنیای مدرن ما را نشان میدهد. کتاب با متنهای کوتاه و تصاویر روشنگرانه، توضیح میدهد ما روش ساختن گلایدر یا زیردریایی، طراحی آسمانخراش ها و حتی ابزارهای کاربردی مانند زیپ را از چه عناصر طبیعیای الهام گرفتهایم.
چهارشنبه, ۹ تیر
اگر هر نوع موجود زنده شناخته شده بر کره زمین برگ یک درخت باشد، این درخت ۱۷۵۰۰۰۰ (یک میلیون و هفتصد و پنجاه هزار) برگ خواهد داشت. در حالیکه ما انسانها تنها یکی از برگهای این درخت هستیم، لازم است نکات زیادی درباره میلیونها شکل دیگر حیات که در کنار آنها روی زمین زندگی میکنیم بیاموزیم. کتاب «درخت زندگی» با تصویرهای گویا، مقدمهای برای آشنایی با تنوع زیستی موجود بر کره زمین است و نشان میدهد چگونه موجودات زنده کره زمین به پنج گروه اصلی طبقهبندی میشوند و چگونه جانداران هر گروه در در بقای حیات بر کره زمین نقش دارند.
سه شنبه, ۱۱ خرداد
ما در جهان مواد شیمیایی زندگی می کنیم. انواع پلاستیکها، لباسها، و مواد خوراکی ما از مواد شیمیایی ساخته و یا با آنها رنگ شده اند. اگرچه مواد شیمیایی بسیار مفید هستند، اما میتوانند بسیار خطرناک باشند.
چهارشنبه, ۲۹ اردیبهشت
روز عروسی خانم لاک پشته بود و همه دوستان و آشنایان دور هم جمع شده بودند که ناگهان بارانی از زباله روی سرشان ریخت. لاکی، برادر عروس، دیگر طاقت این وضع را نداشت و تصمیم گرفت هر طور شده جلوی آدمها را بگیرد. خانواده و دوستانش به او هشدار دادند که نرود، چون حریف آدمها نخواهد شد و به جایش سر از تنگ کوچک ماهی یا قابلمه سوپ در خواهد آورد! اما او عزمش را جزم کرده بود. لاکی در کنار رودخانه با گروهی از دانشآموزان و معلم شان روبرو میشود و از ترس دنبال جایی برای پنهان شدن میگردد. اما از بد حادثه سرش در یک بطری شیشهای گیر میکند.
چهارشنبه, ۲۲ اردیبهشت
کودکان در این کتاب کشف خواهند که همه ی انواع انرژی بی واسطه یا با واسطه از خورشید سرچشمه میگیرند. همچنین درباره ارزش یافتن منابع انرژی تجدید پذیر خواهند آموخت. کتاب تصویری «مصرف عاقلانه انرژی (زمین ما)» نوشته و طراحی شده است تا کودکان بیاموزند منابع کره زمین محدود و ارزشمند هستند و میبایست محتاطانه مصرف شوند.
شنبه, ۱۸ اردیبهشت
پدر و فرزندی که در قطب زندگی میکنند، به جای سورتمه سواری روی برف مجبور میشوند به قایق سواری بروند؛ چون مقدار زیادی از یخهای قطب آب شدهاند. آنها دو توله خرس قطبی میبینند که تنها روی تکهای یخ در آب شناورند.
شنبه, ۲۸ فروردین
داستان کتاب «خرگوش و بازیافت» از یک روز اول هفته شروع میشود. آن روز سارا بعد از آمدن به خانه همه اعضای خانواده خرگوشها را با شعری که تازه در مدرسه یاد گرفته کنجکاو میکند. در مدرسه مسابقهای ترتیب دادهاند تا بهترین پوستری که با موضوع بازیافت تهیه شود را در تقویم سالانه چاپ کنند. پس داستان بازیافت از اینجا شروع میشود.
سه شنبه, ۲۴ فروردین
موش موشک خیلی خرت و پرت جمع میکند و هیچ چیز را دور نمیریزد. یک روز اهالی دهکده تصمیم میگیرند شهر را تمیز کنند و لوازم اضافهشان را در یک بازارچه حراجی بفروشند.
شنبه, ۲۱ فروردین