کودکان در همه جای دنیا، نیاز مشابهی به سر پناه، غذا، عشق، محیط زندگی امن و خدمات بهداشتی و آموزشی دارند. این مقاله به بررسی دو پروژه می‌پردازد که برای اکثریت کودکان نیازمند افریقایی پیام‌آور سواد‌آموزی و دانش است؛ همچنین با نشان دادن علاقه‌ی مردم به سلامت دائمی و موفقیت‌های آینده‌ی این کودکان، بارقه‌ی امید را در دلشان زنده نگه می‌دارد.
یکی از این دو برنامه‌ی مؤثر کمک‌رسانی به کودکان نیازمند، پروژه‌ی "لوبوتو" است که در منطقه‌ی "لوسکا"ی "زامبیا" در حال انجام است. "لوبوتو" در زبان "بمبا" به معنی دانش و روشنایی است. این پروژه را در سال ۲۰۰۱ "جین میلرز" در این منطقه برپا کرد. کتابخانه‌ای فوری و موقتی با نام "فوّاره‌ی آرزوها" که در بدنه‌ی یک کشتی جای داشت.
دیگر پروژه‌ای که متناسب با نیاز کودکان کشورهای درحال توسعه در حال اجراست "اتاق کتابخوانی" است. "اتاق مطالعه" برنامه‌ای چند جانبه است که شامل ساخت و تشکیل کتابخانه‌ها، ایجاد مدرسه، انتشار کتاب کودکان به زبان‌های محلی و فراهم کردن رایانه است. این پروژه برپایه‌ی باوری که سرلوحه‌ی کار مؤسسه بوده شکل گرفته است: "تحولات دنیا از کودکان آموزش دیده آغاز می‌شود".
پروژه‌ی "لوبوتو" برای کودکان خیابانی‌ای که والدین خود را به سبب بیماری ایدز از دست داده یا به علل دیگری بی‌خانمان شده‌اند، کتابخانه می‌سازد و پناهگاهی امن، جدا از محیط خیابان ایجاد می‌کند تا کودکان بتوانند بخوانند، بیاموزند و در فعالیت‌های زندگی شرکت کنند.
خانم "میلرز" یک کتابدار حرفه‌ای از ایالت واشنگتن است، او سالیان زیادی در افریقا زیسته و مدیریت ارتقای سطح مالی پروژه را به عهده دارد. او برای گردآوری و فرستادن کتاب برای کتابخانه‌ها به برقراری ارتباط با مدرسه‌‌های محلی می‌پردازد. میلز همچنین در زامبیا در بخش هدایت کننده، به همراهی مجامع مردمی در یافتن اعضا و ساخت کتابخانه‌ها فعالیت دارد.
هدف پرورشی لوبوتو، ارتقای سطح زندگی و چشم‌انداز آینده‌ی بچه‌های خیابانی، کودکان بی‌سرپرست و دیگر کودکان آسیب‌پذیر از بیماری ایدز در "ساب ساهاران" افریقاست. این پروژه همچنین تصمیم دارد به دانش‌آموزان آمریکایی درباره‌ی تأثیر ایدز روی همسالان شان در افریقا آموزش دهد و همدردی فعالانه ی آن ها را برای جلب مشارکت ایشان در گردآوری و طبقه‌بندی کتاب‌ها و ارسال به زامبیا برانگیزد.
بر این پایه، مأموریت پروژه‌ی کتابخانه‌ای لوبوتو شامل دو بخش است:
- ۱ـ ایجاد محیطی امن و آرام برای کودکان آسیب دیده همراه با مجموعه‌ای متنوع وعالی از کتاب‌های مناسب، تبیین برنامه‌هایی با راهکارهای مناسب برای آموزش و برقراری ارتباط دوباره‌ی این کودکان با فرهنگ بومی و جامعه‌ی افریقا.
- ۲ـ پدید آوردن نگرشی روشن در دانش‌آموزان امریکایی درباره ی تأثیر ایدز بر همسالان شان در افریقا و فراهم کردن فرصتی مناسب برای آن ها در کمک‌رسانی مؤثر به کودکان افریقایی.
پروژه‌ی "لوبوتو" به ساخت کتابخانه و تجهیز آن ها با کتاب‌ها می‌پردازد. این کتابخانه‌ها تنها مجموعه‌ای از کتاب‌های اهدایی نیستند، بلکه کتابخانه‌هایی هستند با کیفیت بالا که مدیرانشان با دقت هرچه تمام‌تر کتاب‌هایی با عنوان های مناسب برای جذب مخاطبان نوجوان برگزیده‌اند. "لوبوتو" با مؤسسات مردمی افریقایی برای ساخت کتابخانه برپایه‌ی معماری بومی افریقا همکاری می‌کند. نتیجه‌ی این همکاری ساختمان‌هایی اند که برای کودکان آشنا و خوش‌آیند است. مؤسسات میزبان، برای اداره‌ی این کتابخانه‌ها از کارکنان آموزش دیده توسط " لوبوتو" استفاده می‌کنند. هر چند مؤسسات خصوصی و دولتی بسیاری برای برطرف کردن نیازهای بنیادین کودکان خیابانی از جمله غذا و مسکن تلاش می‌کنند، هنوز با برآورده شدن نیاز این کودکان جدا مانده از مدرسه، به سواد‌آموزی فاصله‌ای وجود دارد که پروژه‌ی لوبوتو برای از میان بردن آن تلاش می‌کند.
کتابخانه‌های لوبوتو ایجاد مکانی امن و خوشایند برای مطالعه ی کودکان، ورق زدن کتاب، آموزش مسائل ایمنی و سلامتی، گوش سپردن به کتاب‌هایی که خوانده می‌شود، یادگیری مهارت‌های کاری و بسیاری موضوع‌های دیگر را برعهده دارند. این کتاب‌ها به زبان انگلیسی و بسیاری از زبان‌های بومی منطقه است. هر کتابخانه دارای مجموعه‌ای ۵۰۰۰ جلدی از کتاب‌هایی است که با دقت انتخاب و گردآوری و با جزوه هایی به زبان بومی تکمیل شده و برای جذب دختران و پسران ۵ تا ۱۸ ساله‌ی شهری و روستایی گزینش شده‌اند. کتابداران از قدرت کتاب‌ها در ایجاد تحول، خارج کردن تفکر کودکان از دایره‌ی مشکلات و آشنا کردن ذهن آن‌ها با دنیای فرصت‌ها آگاه اند. کتابخانه‌های لوبوتو با تکیه بر این موضوع، به فعالیت‌هایی همچون قصه‌گویی، نویسندگی، هنر، موسیقی و تئاتر، افزون بر خدمات سنتی کتابخانه‌ای نیز توجه دارند.
در چنین مکانی کودکان علاوه بر استفاده از محیطی امن و آرام به دور از خیابان از وقتی مناسب برای همراهی با افرادی با وضعیت همسان خودشان و استفاده از راهنمایی بزرگسالان دلسوز برخوردار می شوند. اولین کتابخانه‌ی ثابت لوبوتو در فوریه‌ی ۲۰۰۷ تکمیل شده است. با توجه به برنامه‌ی ساخت ۱۰۰ کتابخانه در زامبیا و گسترش این برنامه در کشورهای منطقه، ساخت سه کتابخانه‌ی دیگر نیز به اتمام خواهد رسید.
دیگر پروژه‌ای که متناسب با نیاز کودکان کشورهای درحال توسعه در حال اجراست "اتاق کتابخوانی" است. "اتاق مطالعه" برنامه‌ای چند جانبه است که شامل ساخت و تشکیل کتابخانه‌ها، ایجاد مدرسه، انتشار کتاب کودکان به زبان‌های محلی و فراهم کردن رایانه است. این پروژه برپایه‌ی باوری که سرلوحه‌ی کار مؤسسه بوده شکل گرفته است: "تحولات دنیا از کودکان آموزش دیده آغاز می‌شود".
اتاق کتابخوانی را جان وود، یکی از مدیران تجاری اسبق شرکت ماکروسافت در سال ۲۰۰۰ میلادی بنا کرد. او به هنگام سفر زمینی، در نپال و بسیاری از روستاهای محلی توقف داشت و شاهد اشتیاق فراوان کودکان برای یادگیری بود. او تحت تأثیر کمبود منابع یادگیری از جمله کتاب، ماموریت خود را به عنوان مسئول معاملاتی شرکت ماکروسافت برای تأسیس "اتاق کتابخوانی" تمدید کرد و پس از یک سال به همراه ۳ هزار کتاب به نپال بازگشت. به این ترتیب، اتاق کتابخوانی برپا شد.
این پروژه از دیدگاه تلفیق بعضی کارکردهای تجاری با ایجاد ی نگرش مترقی در افراد گروه، بی همتاست.
این نگرش بر ۴ اصل استوار است:
- ۱.بررسی و نتیجه ی پایدار.
- ۲.صرف کمترین سرمایه برای بیشترین بازده آموزشی.
- ۳.اختصاص یارانه به مؤسسات بومی که مالکیت و تداوم کار را برعهده دارند
- ۴.استفاده از اعضا و کارکنان توانمند بومی برای ایجاد ارتباط فرهنگی مناسب میان بوم و برنامه‌های اتاق کتاب خوانی.
این نگرش به اجرای موفقیتی بزرگ در پروژه انجامید و هم اکنون ۵ برنامه‌ی اصلی در حال انجام است:
- ۱. ایجاد اتاق کتابخوانی (کتابخانه)
- ۲. انتشار نشریاتی به زبان محلی
- ۳. ایجاد اتاق مدرسه
- ۴. تشکیل بخش بورسیه‌ی تحصیلی دختران
- ۵. تشکیل بخش زبان و رایانه در پایان سال ۲۰۰۶، پروژه موفق به گشایش ۲۸۷ مدرسه و تأسیس بیش از ۳۶۰۰ کتابخانه‌ی دو زبانه و ایجاد ۱۱۰ اتاق زبان و کامپیوتری جدید شد، بیش از ۸/۲ میلیون جلد کتاب در دسترس خوانندگان جوان علاقمند قرار داد و موفق شد بودجه ای برای بورسیه‌ی تحصیلی ۲۳۳۶ دختر جوان اختصاص دهد.
بازده موفقیت آمیز هر یک از این پروژه‌ها وابسته به شرکت ملی- مردمی و سرمایه‌گذاری‌های کمکی، علاوه بر یارانه‌های دولتی است. بدین ترتیب، احتمال خودکفایی پروژه بعد از کمک‌های مالی اولیه و کمک‌رسانی‌های "اتاق کتاب خوانی" افزایش خواهد یافت.
به منظور گسترش همکاری با مؤسسات مردمی، اتاق کتابخوانی، یک گروه محلی را به همراهی یک سرگروه محلی از هر کشور استخدام کرده است که دارای توانمندی تصمیم گیری های کلیدی بر پایه‌ی اطلاعاتی درباره ی کشورشان و آداب و رسوم آن هستند.
اتاق کتابخوانی از آغاز کار خود در کشور نپال، دفاتر و برنامه‌هایی برای دیگر کشورهای آسیایی از جمله: کامبوج، هند،لائوس، سری‌لانکا، ویتنام نیز داشته است. این مجموعه فعالیت خود را از سال ۲۰۰۶ میلادی در افریقا آغاز کرد.
"واتیسوا متانگ" سرگروه محلی اتاق کتابخوانی در افریقای جنوبی است. او در سال ۲۰۰۶ سرپرستی افتتاح اتاق کتابخوانی در‌افریقای جنوبی را با تشکیل یک گروه کار آزموده از کارمندان محلی مصمم و با تجربه به عهده داشته است. دفاتر اتاق کتابخوانی در پوساکای زامبیا در سال ۲۰۰۷ گشایش یافت. "لاومر انخوما" سرگروه محلی جدید به طور مداوم در جریان بررسی نیازها وبرنامه‌های مهم می‌کوشد.
اتاق کتابخوانی برای بهبود دائمی وضع زندگی تمامی کودکان دنیا و فراهم نمودن وضعیتی مناسب برای دسترسی آن ها به اصول آموزشی با کیفیت بالا تلاش می‌کند. آن‌ها برای فقیر نبودن حتی یک کودک که آن هم جز با ایجاد فرصت‌های آموزشی امکان‌پذیر نیست، بی‌وقفه در تلاش و تکاپو هستند.
افزودن دیدگاه جدید