مصاحبه های فرهنگ کودکی
در این صفحه می‌توانید مصاحبه‌هایی با نویسندگان و فعالان حوزه‌ی کودک را بخوانید. مصاحبه با نویسندگان درباره‌ی آثارشان، گفت‌وگو با ترویج‌گران کتاب کودک، به اشتراک گذاشتن تجربه‌های کتابخوانی مربیان و آموزگاران و... همه در این قسمت از کتابک برای شما گردآوری شده‌اند.
گفت‌وگوهای اختصاصی با نویسندگان درباره‌ی آثارشان، دید کامل‌تری درباره‌ی هر اثر به شما می‌دهد.
به اشتراک گذاشتن تجربیات کتابخوانی نیز می‌تواند به شما کمک کند تا جلسات کتابخوانی پربارتری را با کودکان برگزار کنید.
همچنین در بخشی از مصاحبه‌ها، با چهره‌های سرشناس فرهنگی گفت‌وگویی درباره‌ی تاثیر کتابخوانی بر فرزندان‌شان انجام شده است.
عبدالرحیم جعفری، پایه گذار انتشارات امیرکبیر و کتاب های طلائی بود. او ۱۲ آبان ۱۲۹۸ در تهران زاده شد. عبدالرحیم جعفری در سال ۱۳۲۸ انتشارات امیرکبیر را پایه گذاشت و در سال ۱۳۴۰ انتشار مجموعه‌ی کتابهای طلائی را آغاز کرد. کتابهای طلائی مجموعه‌ای از نامدارترین داستان‌ها و قصه‌های جهان با بیش از ۸۰ عنوان کتاب در قطع رقعی بود که جلد و صفحه آرایی یکسانی داشتند.
این گفت‌وگو در سال 1387 انجام شده است.
چهارشنبه, ۱۲ آبان
پیش از شروع مطالعه، دوبخش پیشین را بخوانید:گفت‌وگو با فرزاد فربد، مترجم و مدیر انتشارات پریان، بخش نخستگفت‌وگو با فرزاد فربد، مترجم و مدیر انتشارات پریان، بخش دوم
ایده‌ی انتشارات پریان از کجا شکل گرفت؟
دوشنبه, ۲۹ شهریور
پیش از مطالعه‌ی این بخش، قسمت نخست گفت‌وگو با فرزاد فربد را مطالعه کنید.
یکشنبه, ۲۱ شهریور
کودکی من و بیش‌تر هم‌نسل‌هایم با ادبیات فانتزی پیوند دارد. از بخت خوب‌مان بود که بیش‌تر آثار کلاسیک فانتزی، در دوران کودکی ما ترجمه شدند و دردسترس قرار گرفتند. ریشه و کارکرد فانتزی به‌قدری ژرف و بنیادین است که نمی‌توان آن را مختص کودکان دانست یا به داستان‌های میان‌مایه‌ی غیرواقعی تقلیل داد. تخیل، گوهر فانتزی است و پیوندی تنگاتنگ با باورهای نیاکان‌مان دارد. بررسی جهان‌بینی گذشتگان‌مان نه برای سیری که طی کرده‌اند، که برای درکی از اکنون خودمان ضرورت دارد. برای شناخت انسان مدرن و خواسته‌های‌اش، می‌توانیم مخلوقات نیاکان‌مان را بجوییم.
«به نظر یونگ در جوامع غربی، بخش آگاه شخصیت بیش از اندازه رشد یافته است. نقش فانتزی به بیان ریشه های ناخودآگاه ذهن برمی‌گردد. در عصری که نقش خرد افزایش می یابد، فانتزی واکنشی است برای کنترل این وضعیت[1].»
بیش از دو دهه است که فانتزی در ایران، ژانری جدی تلقی میشود و هواداران سرسخت خود را دارد. در این میان، ناشرها و مترجمانی بوده‌اند که با پایبندی به علاقه‌ی شخصی خود، این مسیر را هموار کرده‌اند.
فرزاد فربد، متولد ١٣٤٧ در شهر کرمانشاه و دانش‌آموخته‌ی رشته‌ی مترجمی زبان انگلیسی از دانشگاه آزاد اسلامی است. او بیش از بیست‌سال سابقه‌ی مترجمی را در کارنامه خود به ثبت رسانده و هم‌اکنون مدیر انتشارات پریان و مدیر کلاس‌های ترجمه‌ی موسسه‌ی زبان سفیر گفتمان است.
دوشنبه, ۱۵ شهریور
یکی از چهره‌های مطرح دو دهه اخیر ادبیات کودکان و نوجوانان ایران، «جمشید خانیان» است. نویسنده‌ای که سبک ویژه کارش، و نوع نگاهش به جهان از او نویسنده‌ای خاص ساخته است. نویسنده‌ای که در هر داستانش اندیشه دارد و این اندیشه را با زبان داستانی بیان می‌کند. بی‌گمان اگر برگ‌های ارزشمند تاریخ ادبیات کودکان را در یک سده‌ای که در حال گذار از آن هستیم، پر کنیم، بخش‌هایی هم باید به کار او اختصاص داشته باشد. تا این جای راه که آمده است، جایزه‌های بسیاری در حوزه ادبیات کودکان را به دست آورده است، از جایزه‌های شورای کتاب کودک تا کانون پرورش فکری و جاهای دیگر. اکنون و در این سال هم نامزد ایران است برای دریافت دو جایزه معتبر جهانی، اولی هانس کریستین آندرسن سال 2022 و دیگری آسترید لیندگرن 2021. او این راه دشوار را پس از نزدیک به چهل سال قلم زدن و تجربه کردن پیموده است. راهی که از آبادان شروع میشود و او را هم به یکی از نمایندگان ادبیات جنوب تبدیل کرده است.
:بخش نخست مقاله را بخوانیدبدون پوست اندازی ایده‌ها ماهی‌هایی کوچک و لاغرند، گفت‌وگو با جمشید خانیان (بخش نخست)
چهارشنبه, ۱۲ خرداد
یکی از چهره‌های مطرح دو دهه اخیر ادبیات کودکان و نوجوانان ایران، «جمشید خانیان» است. نویسنده‌ای که سبک ویژه کارش، و نوع نگاهش به جهان از او نویسنده‌ای خاص ساخته است. نویسنده‌ای که در هر داستانش اندیشه دارد و این اندیشه را با زبان داستانی بیان می‌کند. بی‌گمان اگر برگ‌های ارزشمند تاریخ ادبیات کودکان را در یک سده‌ای که در حال گذار از آن هستیم، پر کنیم، بخش‌هایی هم باید به کار او اختصاص داشته باشد. تا این جای راه که آمده است، جایزه‌های بسیاری در حوزه ادبیات کودکان را به دست آورده است، از جایزه‌های شورای کتاب کودک تا کانون پرورش فکری و جاهای دیگر. اکنون و در این سال هم نامزد ایران است برای دریافت دو جایزه معتبر جهانی، اولی هانس کریستین آندرسن سال 2022 و دیگری آسترید لیندگرن 2021. او این راه دشوار را پس از نزدیک به چهل سال قلم زدن و تجربه کردن پیموده است. راهی که از آبادان شروع میشود و او را هم به یکی از نمایندگان ادبیات جنوب تبدیل کرده است.
سه شنبه, ۴ خرداد
خانم جودی، شما کی و کجا متولد شده‌اید؟
12 فوریه 1938 در الیزابت، نیوجرسی.
شنبه, ۲۵ اردیبهشت
با «آکیکو میاکوشی»[1]، برنده‌ی جایزه‌ی تصویرگری و نویسنده‌ی کتابهای تصویری کودکان، گفت‌وگو کردیم. نخستین کتاب «توفان»[2] او، برنده‌ی «جایزه‌ی بزرگ کتاب داستان کودکان و کتابهای تصویری نیسان»[3] شد. اکنون میاکوشی در توکیوی ژاپن زندگی و کار می‌کند.
شنبه, ۴ اردیبهشت
از برنامه‌ی شما در مورد تصویرگری کتابهای درسی پرسیدیم؛ به چه شیوه‌ای کار می‌کردید؟
سه شنبه, ۳۱ فروردین
گفت‌وگو با توبا صابری و آرش برومند، مترجمان کتاب کودک
می‌نویسم، گاهی نقد و گاهی داستان. هر دو را دوست دارم. واژه‌ها در هر دو برای‌ام مهم هستند. نقد و داستان دو سرزمین جداست. یکی زیستن در خودت است و در ذهن دیگری که کتاب است. در نقد تو به تمامی ذهن‌ات دسترسی داری، به آن بخش‌هایی که می‌شناسی و در داستان، تو باید از خود فراتر بروی و گاهی به دالان‌هایی در ذهن‌ات می‌رسی، درهایی گشوده میشود که از آن هیچ نمی‌دانستی. در هر دو باید روایت داشته باشی، واژه را بشناسی و با آهنگ آن آشنا باشی. انتخاب یک کتاب برای نقد، همیشه برایم کاری دشوار بوده است. روزها به کتاب فکر کرده‌ام، بارها و بارها آن را خوانده‌ام و وقتی اندیشه‌ات واژه میشود، تازه ژرفای کتاب پیش چشم‌ات گشوده میشود.
چهارشنبه, ۲۵ فروردین
با «اریک» و «تِری» فن («برادران فن»)[1]، تصویرگران و نویسندگان برنده‌ی جایزه کتابهای تصویری کودکان گفت‌وگو کردیم. برادران فن در سال 2018، برای تصویرگری کتاب «اقیانوس آسمان را ملاقات می‌کند»[2] نامزد دریافت «جوایز ادبی گاورنور جنرال (فرماندار کل)»[3] شدند و در سال 2019، جزو فهرست نامزد نهایی «جایزه کیت گرینوی»[4] جای گرفتند.
اکنون اریک و تری فن در شهر تورنتوی کشور کانادا زندگی می‌کنند.
شنبه, ۲۱ فروردین
با کریستین رابینسون، برنده‌ی جایزه کتابهای تصویری کودکان مانند «لئو، داستان یک روح»[1] به نویسندگی «مک بارنت»[2]، که برنده‌ی بهترین کتاب مصور روزنامه نیویورک تایمز در سال 2015 شد، گفت‌وگو کردیم. «یک روزِ اتوبوسی - ایستگاه آخر»[3] در سال 2014 پرفروشترین کتاب نیویورک تایمز بود. رابینسون در سال 2014 برای تصویرگری کتاب «باران»[4] جایزه‌ی «تصویرگران جدید جک اِزرا کیتس»[5] را دریافت کرد!
سه شنبه, ۱۷ فروردین
من درخت‌ها را می‌شناختم. درخت‌های بسیاری را به نام می‌شناسم و دوست‌شان دارم. درخت‌ها برایم نشانه‌ای بودند و هستند از چیزهای دیگر. درخت کاج باغ قدیمی در انتهای کوچه‌مان، خانه‌ی کلاغ‌هاست. درخت سرو میان کوچه را برای بردن تیرآهن و آجر و ساختن خانه همسایه بریدند. درختان خیابانی که در آن زندگی می‌کنم، رنگ دود و غبار دارند. شهرها را هم با درخت‌های‌شان می‌شناختم.
چهارشنبه, ۲۷ اسفند
با «سیدنی اسمیت»، تصویرگر برنده‌ی جایزه‌ی کتابهای کودکان و نویسنده‌ی کتاب تصویری «کوچولویی در شهر»[1]، گفت‌وگو کردیم. اسمیت برنده‌ی «بهترین کتابهای مصور کودکان»[2] روزنامه نیویورک تایمز در سال 2015 برای تصویرگری کتابهای «گربه‌ی سفید و راهب»[3] نوشته‌ی «جو اِلن بوگارت»[4]، و «گل‌های پیاده‌رو»[5] نوشته‌ی «جان آرنو لوسن»[6] و برنده‌ی 2018 «جایزه کیت گرینوی»[7] برای تصویرگری کتاب «شهری کنار دریا»[8] نوشته «جوئن اشوارتس»[9] است که به‌عنوان یکی از بهترین کتابهای مصور کودکان روزنامه نیویورک تایمز در سال 2017 شناخته شده است.
سیدنی اسمیت اصالتاً اهل استان «نووا اسکوشا»[10] کانادا است و اکنون در هالیفاکس این کشور زندگی می‌کند.
چهارشنبه, ۲۰ اسفند
با «رناتا لیوسکا» تصویرگر برنده‌ی جایزه‌ی کتاب کودک، به‌ویژه پرفروشترین کتاب نیویورک تایمز، «سکوت وقت کتاب خواندن»[1]، و نویسنده و تصویرگر کتاب «واگن قرمز»[2] گفت‌وگویی انجام داده‌ایم. لیوسکا برای تصویرگری کتاب کودکان، سه‌بار نامزد دریافت «جوایز ادبی گاورنور جنرال (فرماندار کل)»[3] کانادا شده است. او در سال 2010 در نمایشگاه سالانه The Original Art که از سوی «انجمن تصویرگران»[4] برگزار میشود، نشان طلا دریافت کرد. رناتا لیوسکا زاده‌ی شهر ورشو در کشور لهستان است اما اکنون در کَلگَری کانادا زندگی می‌کند.
شنبه, ۱۶ اسفند
«لین اسمیت» در سال 2017، «نشان کیت گرینوی»[1] را برای کتاب «آن‌جا یک قبیله از بچه‌ها وجود داشت»[2] دریافت کرد. او تا کنون چهار بار برنده‌ی بهترین کتاب مصور سال «نیویورک تایمز» شده است.
دوشنبه, ۶ بهمن
مک بارنت نویسنده‌ی کتابهای پُرفروش کودکان روزنامه نیویورک تایمز، همچون «آنابل و جعبه جادویی»[2] است که در سال 2013 کتاب برگزیده کالدکوت شد. آنابل و جعبه جادویی که تصویرگر آن «جان کلاسن»[3] است، همچنین جایزه «هورن بوک - بوستون گلوب» را برای تعالی در کتابهای تصویری دریافت کرد. بارنت افزون بر نوشتن کتابهای تصویری، برای نوجوانان رمان نیز می‌نویسد، که از مهم‌ترین آن‌ها به مجموعه‌ی «برادران بریکستون»[4] که «اَدم رکس»[5] آن را تصویرگری کرده است، می‌توان اشاره کرد.
دوشنبه, ۲۲ دی
نخستین کتابی که «کریس وَن دوسن»[1] نوشت و تصویرگری کرد، «اعماق دریا همراه با آقای مگی»[2] نام داشت. از او همچنین مجموعه‌ی پُرطرفدار «اردوی شاد همراه با آقای مگی»[3]و «آموزش اسکی همراه با آقای مگی»[4]منتشر شده است. او کارش را با مجموعه‌ی دو جلدی «اگر اتومبیل بسازم»[5] و«اگر خانه بسازم»[6] و با امضای خودش یعنی متن‌های باقافیه و تصویرهای یکپارچه ادامه داد. تازه‌ترین و نخستین کتاب او به نثر، «هتی و هادسون»[7] نام دارد.
دوشنبه, ۲۶ آبان
با «رائول گوریدی» برنده‌ی جایزه تصویرگری و نویسندگی کتاب کودکان مصاحبه کردیم. کتاب «دو مسیر»[2] گوریدی در سال 2018، دیپلم افتخار بهترین کتاب تصویری جایزه «راگازی بولونیا»[3] را دریافت کرد. او زمینه‌ی کاری‌اش را در سال 2010 از طراحی گرافیک، نقاشی و تبلیغات تغییر داد، و تمرکزش را بر روی نوشتن و تصویرگری کتابهای تصویری کودکان گذاشت. گوریدی در شهر سِویل اسپانیا زندگی و کار می‌کند.
شنبه, ۳ آبان
در روزهای نخست فصل تابستان امسال، چهار عنوان کتاب نظری ترجمه شده در گستره‌ی ادبیات کودک، منتشر شد، به‌سبب انتشار این کتاب‌ها با خانم «فاطمه فرنیا» که در همه‌ی مراحل آماده‌سازی پیش از چاپ این کتاب‌ها فعالانه حضور داشته‌اند، گفت‌وگویی انجام شد که در ادامه می‌خوانید.
فاطمه فرنیا، دانش‌آموخته دکتری در زبان و ادبیات انگلیسی از «دانشگاه شیراز» و عضو «مرکز مطالعات ادبیات کودک» دانشگاه شیراز است. او موضوع پایاننامهی ارشد و همچنین رسالهی دکتری‌اش را درباره‌ی ادبیات کودک، به‌ویژه نقش این ادبیات در توانمندسازی کودکان کار کرده است.
شنبه, ۱۲ مهر